همایش ملی سرمایه اجتماعی و هویت ملی در استان گلستان

گزارشی از همایش ملی سرمایه اجتماعی و هویت ملی در آزادشهر                                                                                                      سینا صابریان                                                                       کمیته روابط عمومی و اطلاع رسانی انجمن علوم سیاسی ایران همایش ملی سرمایه اجتماعی و هویت ملی 15 آبان ماه در سالن اجتماعات دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر برگزار شد. این همایش با همت حوزه معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر و  انجمن علوم سیاسی ایران و با مشارکت دفتر تحقیقات کاربردی فرماندهی مرزبانی استان گلستان و دفتر تحقیقات کاربردی فرماندهی انتظامی استان گلستان برگزار گردید. در این همایش که از مجموع ۸۸ مقاله ارسالی از  دانشگاهها، موسسات آموزش عالی و مناطق مختلف کشور به دبیرخانه همایش، تعداد۴۷ مقاله پذیرفته شد که تعداد 9 مقاله برگزیده در سه پنل صبح و بعد از ظهر در قالب سخنرانی ارائه گردید. در این برنامه پس از  قرائت قرآن و پخش سرود ملی، دکتر کاظم شریعت نیا ضمن خیر مقدم به حضار و میهمانان سرمایه اجتماعی را زیر بنای فرهنگ جامعه و عامل توسعه دانستند. ریاست دانشگاه آزاد اسلامی گلستان همچنین به ارایه گزارشی از عملکردهای پژوهشی و همایش های برگزار شده این دانشگاه پرداختند.   دکتر مسعود مطلبی دبیر کمیته علمی همایش ضمن ارایه گزارشی از تعداد مقالات رسیده و پذیرفته شده از چاپ کتاب مقالات در آینده ای نزدیک خبر دادند تا بدینویسله این همایش سهمی بیشتر در تولید علم داشته باشد. دکتر رضا صابری نماینده مردم آزادشهر در مجلس شورای اسلامی سخنران بعدی همایش بودند که بر ارتباط میان مفاهیم سرمایه اجتماعی و هویت ملی و تاثیرشان بر امنیت ملی پرداختند. در بخش سخنرانی های علمی همایش، اعضای پنل اول آقایان دکتر قاسم افتخاری، دکتر حسین سلیمی و خانم دکتر طاهره ابراهیمی فر بودند. آقای دکتر مقصودی به عنوان سخنران اول به نسبت میان سرمایه اجتماعی و پدیده قوم گرایی به مثابه واقعیتی انکارناپذیر در ایران پرداختند و قوم گرایی را در سه سطح متفاوت از همگرایی تا واگرایی تعریف نمودند که در سطوحی چشم اندازی جدی پیش روی سرمایه اجتماعی می نهد. رابظه میان سرمایه اجتماعی و توسعه سیاسی موضوع مقاله آقای دکتر ابوالفضل دلاوری بود. ایشان از ارتباط مستقیم توسعه سیاسی در حیطه های سپهر عمومی، جامعه مدنی و روابط شهروندی و رابطه غیر مستقیم در حیطه های دولت و جامعه سیاسی با سرمایه اجتماعی و نیز مولفه ها و عناصر سرمایه اجتماعی و برخی فرایند های متعارض در نسبت میان این دو مفهوم پرداختند. آقای دکتر غلامرضا کاشی به عنوان آخرین سخنران این پنل با موضوع بحران اعتماد و دو سویگی در عرصه سیاسی ایران به مقایسه دو نتیجه پژوهش اعتماد سنجی در سال های 53 و 83 پرداختند و از هویت و کنش جمعی به عنوان دو رکن بنیادین سرمایه اجتماعی یاد نمودند و در این رابطه اعتمادسازی را کلید گشایش کنش جمعی دانستند. اعضای پنل دوم آقایان دکتر دلاوری، دکتر سجاد ستاری و دکتر مقصودی بودند. دکتر حسین سلیمی رییس دانشگاه علامه طباطبایی در قالب موضوع سرمایه اجتماعی در عصر جهانی ضمن تبیین مفهوم سرمایه اجتماعی و  برشماری برخی مفاهیم مقوم سرمایه اجتماعی از تغییر معنی و ابعاد این مفهوم در دوران پسامدرن به گستره ای جهانی سخن گفتند. دکتر سلیمی بیان نمودند در این تغییرات نوع نگاه کشورهای دیگر، سرمایه ای اجتماعی برای آن کشور در عرصه ی جهانی و مبنای قدرت نرم آن کشور است. دکتر حسینعلی نوذری با موضوع رویکردهای کلاسیک تا رویکردهای پسامدرن در سیاست قومیت و هویت با تاکید بر لزوم شناخت چیستی هویت، هویت ملی را در رویکرد سازه گرایی برساخته ی اجزا و نسبت های آن از جمله قومیت ها دانستند و چنین عنوان نمودند که در بررسی پدیده ی هویت و قومیت باید به نقش و کارویژه و منزلت این شاخص ها و نسبت ها که پدیده هایی تاریخی، اجتماعی و سیاسی اند، توجه اکید داشت. آقایان دکتر مقصودی، دکتر کاشی و دکتر نوذری اعضای پنل نهایی این همایش بودند. دکتر غلامرضا خوش فر به عنوان سخنران اول پنل، در بررسی رابطه پایگاه اجتماعی-اقتصادی دانشجویان دانشگاه های استان گلستان با گرایش به هویت ملی به چنین نتیجه ای رسیدند که متغیر های رضایت از زندگی توانسته اند مقدار قابل توجهی از گرایش به هوبت ملی را تبیین کنند. آقای دکتر قاسم افتخاری با موضوع هویت و کنش جمعی به عنوان سرمایه های اجتماعی با اشاره بر اعتماد به عنوان کلید سرمایه اجتماعی، هویت جمعی را نتیجه ی جایگزینی مای جمعی به جای من دانستند دکتر افتخاری با بیان این مطلب که هویت جمع نیز در نسبت با دیگری شکل می گیرد، از نقش دیگری بین الملل و تصویر ما در میان جهانیان در این رابطه گفتند.  تاثیر فرایند بازتولید سرمایه اجتماعی بر سیاست خارجی ایران موضوع مقاله آقای دکتر ابراهیم متقی به عنوان سخنران بعدی این پنل بود. ایشان چنین توضیح دادند همان گونه که اقتدار گرایی، آشوب طلبی، هیجانات و پوپولیسم در ساختار سیاسی اجتماعی داخل منجر به سیاست خارجی تهاجمی و خود رای می گردد، تکیه قدرت بر مشارکت های اجتماعی و ارتقای انسجام اجتماعی و اهداف مشترک و به طور کلی انسجام ساختاری و اجتماعی منجر به ظهور سرمایه نمادین و سیاست خارجی مشارکت گرا می گردد. آخرین مقاله این پنل به بررسی رابطه هویت ملی با سرمایه اجتماعی در بین مرزنشینان استان گلستان اختصاص داشت. آقای ملک حسینی در یافته های این پژهش پیمایشی چنین برآورد نمودند که با افزایش هویت ملی در میان جامعه آماری به ویژه در مولفه های دولت و اشتراکات اجتماعی از جمله تاریخ، زبان، آداب و رسوم و دین،  سرمایه اجتماعی ارتقا می یابد. در انتهای این همایش آقای دکتر مجتبی مقصودی ریاست انجمن علوم سیاسی ایران به جمع بندی مقالات ارایه شده در این سه پنل پرداختند. همچنین آقای دکتر محمد مهدی نادری رییس همایش پس از ارایه گزارشی اجمالی از روند برگزاری همایش، از میهمانان و اعضای کمیته علمی، کمیته اجرایی، اساتید دانشگاه و دانشجویان تقدیر و تشکر نمودند. لازم به ذکر است در این برنامه علاوه بر نماینده مردم آزاد شهر و رامیان، امام جمعه محترم آزادشهر و نمایندگانی از فرماندهی انتظامی استان گلستان حضور داشتند.