دکتر علی اکبر امینی که من می شناسم!

 

دکتر علی اکبر امینی که من می شناسم!

متن سخنرانی پیش رو به مناسبت برگزاری مراسم نکوداشت استاد گرانقدر آقای دکتر علی اکبر امینی در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی در عصر چهارشنبه 24 بهمن 1403 از سوی دکتر مجتبی مقصودی ارائه شده است.

ارائه بحث از سوی ایشان در سه بُعد و حوزه انجام شد که با شیب ملایم به اوج رسیده است.

اول: امینی به عنوان یک دوست و یک همراه در کنش گری های علمی، اجتماعی و مدنی

آشنایی ام با ایشان به دوران دانشجویی از اوایل دهه 1370 یا دقیق تر به سه دهه قبل در سال 1373 بر می گردد. در دانشگاه آزاد اسلامی. واحد تهران مرکزی با هم استخدام شدیم و همکار و دوست هم بوده ایم. در زاهدان بین سال های 1395 و 1398 برای تدریس در کنار ایشان بودم. با دکتر امینی در چهارراه رسولی زاهدان خاطره ها دارم. بارها در چهار راه رسولی به عنوان نبض تپنده اقتصادی زاهدان با ایشان گشت و گذار داشته ایم.  روابط گرم وی با بازاری های زاهدانی فراموش ناشدنی است.

همکاری ایشان با دو  انجمن علوم سیاسی و مطالعات صلح حد و حصر نداشت. با طیب خاطر همواره دعوت هایم را پذیرفت. سخنرانی های عمیق، جدی و ماندگار که تعداد زیادی از آنها در آپارات در دسترس است. همراهی با شعبه خراسان انجمن در ایام کرونا و...

در چندین کنشگری مدنی و اجتماعی همراه ما بود . در بیانیه 71 نفر از اساتید علوم سیاسی کشور  و در امضاء نامه ۱۶۰ استاد دانشگاه به رییس جمهوری برای بازنگری نسبت به فرایند تدوین و تصویب سر فصل ها و عناوین رشته علوم سیاسی در سال 1393

 

دوم: امینی به مثابه یک واقعیت

اندیشه های دکتر امینی ناشناخته و محصور در حصار تنگ دانشکده ماند؛ حال آنکه ظرفیت تاثیر و نفوذ فراوان در ساحت ها و عرصه های اجتماعی و سیاسی را داشت و دارد؛ هر چند دیرهنگام، ولی خوشبختانه راه اندازی کانال اندیشه های این استاد در پیام رسان تلگرامی گامی ارزشمند برای گسترش اندیشه های ایشان در ساحت عمومی محسوب می شود.

سخنوری توانا ، زبردست و مسلط و ادیب عمیق و نکته شناس دقیقی است. بر زیر و بم و ظرایف ادبیات ایران آشنا است. از ادبیات کلاسیک تا ادبیات معاصر... هم از نثر و هم از نظم... از فردوسی، حافظ و سعدی تا معاصران و در قید حیات تان چون شفیعی کدکنی

قلمی توانا، قلمی نقاد؛ گاه بسیار تند و تیز  و بُرا  که کمتر کسی را یارای مقاومت کلامی و قلمی در برابر استاد بود. مناظرات و مجادلات علمی وی در اطلاعات سیاسی- اقتصادی هنوز در خاطره هاست و دانشجویان زیادی را آموزش داد و معلمی کرد.

شاخص ترین استاد علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی و بلکه از جمله شاخص ترین ها در کل علوم سیاسی کشور بود و البته مظلومیت دانشگاه آزادی بودن، برخورد مکانیکی و حذفی بدون توجه به جایگاه و نقش ایشان خوود حدیث مفصلی است.

در ظرفیت اخلاقی و بی نیازی اخلاقی و علمی ایشان همان بس که اصولا بی توجه به ارتقاء و ترفیع و فرایندهای اداری و سالانه وچاپ مقاله برای رتبه و گرید بود!

 

سوم: امینی به عنوان یک الگو، معلم و راهبر

برای من استاد امینی معیار تنظیم گری، آموزش نویسندگی و قلم زنی بود. نثر مسجع، روان، دل انگیز و جذاب با چاشنی طنز و گاه کوبنده

ورود به صحنه قلم زنی در حوزه علوم سیاسی را با مطالعه مجله اطلاعات سیاسی- اقتصادی شروع کردم و در اکثر شماره ها مقالات عالمانه و منتقدانه و گاه مجادلات و مناظرات قلمی و اندیشه ای علی اکبر امینی گل سرسبد آن مجله و مقالات بود و  برای من مطالعه آن مقالات جذاب و  بعضا چالشی؛ پرکشش و درس آموزاننده بود.

فراموش نکنیم که؛ در دهه 1360 و 1370 ه.ش ماهانه اطلاعات سیاسی- اقتصادی مجله ای  جریان ساز و ایران گرا با مدیر مسئولی و سردبیری مهدی بشارت از جمله پرتاثیرترین مجلات همچون کیان، آدینه، کیهان فرهنگی و ارغنون بود و البته نه با گرایشات روشنفکری دینی؛ بلکه با گرایشات ایرانگرایانه و انتقادی نسبت به جریانات روشنفکری چپ گرا!

مانوس بودن آثار و سخنرانی های دکتر امینی با مجموعه ای از آراء و کلمات قصار اندیشمندان معروف چون کارل یاسپرس، ارنست کاسیرر، هانا آرنت، داریوش شایگان و فرانسیس بیکن فراموش ناشدنی است.

مهمترین آموزه دکتر علی اکبر امینی: «به هوش باشیم و خطر بت سازی ها را دست کم نگیریم و از میان بت سازی های بشر، بت های سیاسی از همه خطرناک ترند» که در این مورد همواره از دکتر علی شریعتی، دکتر محمد مصدق  و میرزا کوچک خان جنگلی مثال می زد.

زیست و منش اخلاقی و حرفه ای استاد به گونه ای بود که در مقابل ارباب زر و زور سر خم نکرد. برای کسب پُست و مقام، مجیز گویی نکرد  و در  جای درست تاریخ ایستاد و بر تصمیم و نظر خود پای فشرد.

کلام آخر آنکه:با توجه به سبقه و سابقه استاد و آثار قلمی و  سخنرانی های ایشان؛ به باور من دکتر علی اکبر امینی یکی از مهمترین اندیشه ورزانی است که می تواند به ساماندهی و ارتقاء اندیشه ایرانشهری و ایرانگرایی کمک نماید؛ و در شرایط زیست بحرانی در ایران کنونی باید از استاد خواست که به این مهم کمک نمایند.

با آرزوی سلامتی و طول عمر برای استاد و مانایی اندیشه های نافذ این نویسنده و سخنور ارجمند 

 

 

تحلیل سیاسی با سهند ایرانمهر

 

تحلیل سیاسی با سهند ایرانمهر

23 آذر 1403 فرصتی شد تا از  نقطه نظرات سهند ایرانمهر،  پژوهشگر، فعال رسانه‌ای و طنزپرداز در کلاس درس "اصول و روش های تحلیل سیاسی" بهره ببریم؛ نام «سهند ایرانمهر» نام ادبی این پژوهشگر و پادکستر است که علاوه بر  حضور پرمخاطب در فضای مجازی و انتشار دو جلد کتاب در  دوسال اخیر با نام های"گزارش آخرین تابستان"و  "مکاشفه های زیرزمینی"؛  6 پادکست نیز در حوزه های سیاسی و اندیشه ای به مخاطبان علاقمند عرضه داشته است.

این ترم با توجه به علاقه ای که در دانشجویان یافتم، ترجیح دادم با دعوت از این نویسنده پرکار، از ظرفیت های قلمی و تحلیلی ایشان برای آموزش درس "اصول و روش های تحلیل سیاسی" بهره ببرم.

سهند ایرانمهر در این جلسه ضمن بهره گیری از ذهنیت خلاق، حافظه قوی و اشراف خود بر تاریخ و ادبیات ایران؛ بایسته ها، الزامات و ظرافت های تحلیل سیاسی را برای دانشجویان شرح دادند. جلسه با پاسخ از سوی این نویسنده به پرسش های مطروحه  پایان یافت.

کارگاه صلح ایرانی

کمیته کتاب صلح انجمن علمی مطالعات صلح ایران و دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش (دافوس) برگزار کردند:

 

کارگاه صلح ایرانی

 

🔹️سخنرانان:

▫️دکتر نعمت اله فاضلی

 (انسان شناس و استاد پیشین پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)

 

▫️دکتر مجتبی مقصودی

(دانشیار علوم سیاسی دانشگاه آزاد  اسلامی واحد تهران مرکز و بنیانگذار انجمن علمی مطالعات صلح ایران)

 

▫️دکتر حسین علایی

(استاد دانشگاه جامع امام حسین)

 

▫️دکتر ایرج شهبازی

(دکترای ادبیات فارسی و مولوی پژوه و عضو موسسه لغت نامه دهخدا)

 

▫️مهندس محمد درویش

(پژوهشگر کویرشناسی و کنشگر محیط زیست)

 

▫️مدیر نشست: دکتر امیرهوشنگ میرکوشش

 (عضو هیات علمی دانشگاه آزاد واحد شاهرود و دبیر کمیته صلح و روابط بین الملل در انجمن علمی مطالعات صلح ایران)

 

🔹️سه شنبه ٢٧ شهریور ۱۴۰۳

🔹️دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش (دافوس)

عکس: از چپ به راست: سردار حسین علایی، دکتر مجتبی مقصودی،  دکتر امیر هوشنگ میرکوشش، دکتر ماندانا تیشه یار،  مهندس محمد درویش، دکتر نعمت اله فاضلی،  دکتر ایرج شهبازی، ....... و سرهنگ جواد عبدی

 

همایش گفتمان صلح و دولت آینده در ایران

انجمن علمی مطالعات صلح ایران و خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می کنند:

 

همایش علمی- تخصصی دو روزه

گفتمان صلح و دولت آینده در ایران

 

با سخنرانی صاحبنظران برجسته(به ترتیب الفبا)

کیومرث اشتریان / بهرام بیات / محمدرضا تاجیک / ماندانا تیشه یار/ محمد جلالی / امیر دبیری مهر / محمد درویش / مهدی ذاکریان / محمدامین رشادت / عباسعلی رهبر / بهاره سازمند / محمدکاظم سجادپور / سعیده سعیدی / علی اصغر سیدآبادی / ماشاالله شمس الواعظین / رسول صادقی / محمدرضا ضیایی بیگدلی / حسین علایی / علی اکبر علیخانی / مقصود فراستخواه / رخساره فضلی / علی اصغر قاسمی / رحمان قهرمانپور / گارینه کشیشیان سیرکی / مصطفی معین / مجتبی مقصودی / محمد منصورنژاد / فرشاد مومنی / عبدالامیر نبوی / زهرا نژادبهرام

 

محورهای سخنرانی:

برگزارکنندگان همایش ضمن باورمندی به ضرورت کاربست "گفتمان صلح" به مثابه دال مرکزی سیاست ورزی ایرانی در کمک به برون رفت جامعه ایران از مسائل و مشکلات جاری کشور؛ می کوشند از منظر وضعیت سنجی و آینده نگاری مهمترین موضوعات مبتلابه در حوزه های اقتصاد، سیاست داخلی، سیاست خارجی، جوانان، زنان، مهاجرت، محیط زیست، سیاست نظامی و انتظامی، حقوق بشر، نهادهای مدنی، آموزش و پرورش، آموزش عالی، توسعه سیاسی و گذار به دموکراسی، نظام انتخاباتی و احزاب سیاسی، رسانه ها و فضای مجازی، حقوق بین الملل، دینداری و حوزه های علمیه را مورد طرح و بررسی و تجویز قرار دهند.

زمان برگزاری: سه شنبه و چهارشنبه دوم و سوم امرداد ۱۴۰۳

ساعت: ۱۶ تا :۲۰

نشانی: تهران، خیابان استاد نجات اللهی، بوستان ورشو، خانه اندیشمندان علوم انسانی، تالار فردوسی

 

گزارشی از مراسم «در سوگ سرو ایران: یادبود استاد سید جواد طباطبایی»

 

گزارشی از مراسم

در سوگ سرو ایران: یادبود استاد سید جواد طباطبایی

 

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) مراسم «در سوگ سرو ایران: یادبود استاد سید جواد طباطبایی» شب گذشته (سه شنبه 16 اسفند 1401) با حضور خانواده و جمع کثیری از صاحب نظران و اساتید علوم سیاسی، فلسفه، دانشجویان و علاقه مندان به وی در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.

 

علی اصغر قاسمی‌ مدیرعامل خانه اندیشمندان علوم انسانی با بیان اینکه طباطبایی برجسته ترین اندیشمندی بود که با ارائه فهم عمیقی از سنت راه خود را از دو گروه جدا کرد بیان کرد: نخست کسانی که نسبت به دنیای مدرن اصالت قایل بودند و از سنت دوری می‌کردند و دوم کسانی که به سنت اصالت می‌دادند و اعتباری برای دنیای مدرن قایل نبودند.

 

او با تاکید بر تمرکز طباطبایی بر مساله ایران افزود: توسعه و احیای ایران مساله اصلی او بود و چشم امید به احیای اندیشه ورزی داشت و می‌خواست با تکریم اندیشه ورزی برای تمدن ایرانی افق‌های جدیدی را روی ایران بگشاید.

 

مجتبی مقصودی نماینده انجمن علوم سیاسی ایران در ادامه این مراسم طی سخنانی گفت: در زمانه ای که به شدت نیازمند اندیشه‌های او برای ایران پر تلاطم هستیم آثار او می‌تواند برای ایران راهگشا باشد.

 

 

 

او با بیان اینکه طباطبایی در چند حوزه شناخته شده است گفت: نخست در حوزه نظریه پردازی دو نظریه زوال اندیشه سیاسی در ایران و ایده ایرانشهری دو نظریه کابردی و مهم برای ایران امروز هستند.

 

مقصودی ادامه داد: حوزه دوم هگل است. او از شارحان هگل است و این را در بسیاری از نوشته‌های او می‌تواند دید. حوزه سوم در موضوع آموزش است. او صاحب درسگفتارهای بسیاری است که می‌تواند برای ما راهگشا باشد.

 

به گفته این مدرس علوم سیاسی، یکی از ممیزه‌های اصلی او جنب و جوش علمی‌اش بود که او را بی بدیل می‌ساخت. همچنین صراحت در گفتارش باعث شده بود منتقدان و دشمنان زیادی داشته باشد.

 

مقصودی با بیان اینکه طباطبایی جریان ساز بود و در ایران ما اندیشمندی نداریم که له یا علیه او موضع نگرفته باشد، اندیشه‌های شریعتی و طباطبایی را با هم مقایسه کرد و گفت: اگر در دهه 50 شریعتی جریان ساز شد و رشد جریان اسلام سیاسی و بازگشت به خویشتن را مطرح کرد اما طباطبایی در دهه 90 با طرح نظریه ایران شهری فرهنگی کار شریعتی را در دهه 50 انجام داد و اندیشه ایرانشهری را بعد از چهار دهه از انزوا خارج کرد.

یکشنبه های دانش سیاست

دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی. واحد تهران مرکزی برگزار می نماید:

 

سلسله نشست های

یکشنبه های دانش سیاست

 

 

 

 

نشست اول

علوم سیاسی و نهاد قدرت در ایران

سخنران: دکتر مجتبی مقصودی

 

 

زمان برگزاری: یکشنبه 28 آذر 1400

ساعت 10 تا 12

حضور، مشارکت و پخش از طریق لینک

https://daanaan.daan.ir

شناسه جلسه:

64982cc  

گذرواژه:   1400

گزارشی از سخنرانی دکتر مجتبی مقصودی در همایش "موانع و چالش های صلح مثبت و تعامل سازنده در روابط ایران و آمریکا"

"مسیر صلح در روابط ایران و آمریکا فراتر از اجماع سازی است"

رئیس انجمن علمی مطالعات صلح ایران گفت: دستیابی به صلح مثبت و سازنده در روابط ایران و ایالات متحده آمریکا از گفت وگوی ملی موثر و فراتر از اجماع سازی، از طریق مصالحه سیاسی امکان پذیر است.

به گزارش گروه دانشگاه ایرنا، مجتبی مقصودی عصر امروز (یکشنبه) در همایش موانع و چالش های صلح مثبت و تعامل سازنده در روابط ایران و آمریکا با تاکید بر لزوم شکل گیری بر گفت وگوهای ملی موثر تصریح کرد: برای شکل گیری چنین گفت وگوهایی نیازمند اراده جدی هستیم.

گفت وگوهای ملی ناظر بر دموکراتیزه کردن فرآیند سیاست گذاری و تصمیم گیری است. در این فرآیند باید مردم و گروه های مختلف اجتماعی در سیاست خارجی ذی سهم باشند. وی ادامه داد: صلح مثبت واژه ای جدید و فراتر از ادبیات سنتی صلح است. زمانی که از صلح مثبت در روابط ایران و آمریکا سخن می گوییم تنها فقدان جنگ را مد نظر نداریم بلکه منظور ما از صلح به معنای رعایت حقوق حقه ایران از سوی مهمترین قدرت غرب، به رسمیت شناختن سهم عادلانه و جایگاه ایران به عنوان یکی از بازیگران مهم در عرصه منطقه ای، تعمیق روابط در سطوح مختلف، رفع سوء تفاهمات و حذف سیاست های محدود کننده تجاری در سطح منطقه است.

مقصودی در ادامه به تامین ۱۰ فرض یا گزاره در ایجاد صلح مثبت در روابط ایران و آمریکا اشاره کرد و گفت: اولین مفروض این است که مهمترین وظیفه و کارکرد دیپلماسی هر کشور در خارج از مرزها، تامین منافع ملی بر پایه کاربست ابزارهای نرم مانند مذاکره و رایزنی است. ابزار دستیابی به اهداف و منافع ملی نیز از طریق صلح میسر می شود.

دبیر انجمن مطالعات صلح ایران در بیان دومین گزاره تصریح کرد: جنگ بسیار پرهزینه و پرصدمه است و باید کمترین استفاده از این ابزار شده یا آخرین ابزار باشد. بیشترین نیروی آماج حملات نیز مردم خواهند بود. با این منطق جنگ باید آخرین ابزار سیاستمداران باشد.

مقصودی افزود: سومین گزاره این است؛ به رغم گذشت چهار دهه از انقلاب، سیاست خارجی ایران بر سطوحی از تنش و ستیزه با نظام بین الملل استقلال یافته است. آیا خاتمه ای بر این می توان متصور بود؟ از نگاه آینده پژوهی باید چشم اندازی برای تعاملات مثبت و صلح سازنده برای ایران درنظرگرفت. حتی جنگ ها نیز روزی به صلح می رسد. وی در ادامه به نشانه هایی از خاتمه ناگزیرِ جنگ در تاریخ ایران اشاره و تصریح کرد: در بسیاری موارد در شرایط سخت مصالحه را پذیرفتیم. از آزادسازی گروگان های آمریکایی گرفته تا قبول قطعنامه ۵۹۸ و خاتمه جنگ. اما چرا باید به شرایط ناگزیر برسیم تا به مصالحه و معامله تن دربدهیم؟

این استاد دانشگاه در باره مفروض چهارم چنین توضیح داد: انقلابی گری و ستیزه جویی ویژگی جمهوری اسلامی ایران با نظام بین الملل است. مردم با جان و مال خود در هزینه های سنگین فرآیند این ویژگی سهیم شده اند. اگر بپذیریم اکنون در شرایط جنگ سرد هستیم بخش اعظم بودجه کشور به جای صرف در بخش های بهداشت، درمان و آموزش صرف رقابت های تسلیحاتی و جنگ های رقابتی منطقه ای می شود. از این رو، جای مردم و گروه های اجتماعی و حق بر توسعه کجاست؟ نمی توانیم بپذیریم که تا ابد و نسل های آینده نیز مسئولیت سیاستگذاری های ما را بپردازند.

رئیس هیئت مدیره انجمن علمی مطالعات صلح ایران در بیان پنجمین گزاره گفت: به رغم تلاش های محدود برای کاهش سطح تنش در مناسبات ایران و آمریکا، تاکنون رویکرد حل المساله ای وجود نداشته و تنها به صورت محدود اقداماتی صورت گرفته است.

مفروض ششم از نگاه این استاد دانشگاه، درپیش گرفتن رویکرد آنتاگونیستی (معاشرت غیراجتماعی انسان ‌ها) نسبت به جهان است. وی در این باره اظهار کرد: در طول چهاردهه اخیر نسبت به هر چه خارج از مرزهای ایران بوده به دیده شک و تردید نگریسته ایم. قانون اساسی گویای این است. در این قانون نگاه بدبینانه ای نسبت به خارج و هرآنچه که در خارج است، وجود دارد. به نظر می رسد در آینده ای نه چندان دور باید رویکرد تعاملی را پیش گرفت.

مقصودی در توضیح گزاره هفتم گفت: کاربست سیاست های خیابانی و توده ای فرآیند مدیریت به ویژه در سیاست خارجی را مشکل می سازد. هرجا که سیاست، خیابانی شود، مدیریت آن دشوار می شود. نتیجه این نوع سیاست، اشغال سفارت عربستان است. این نوع از سیاست ظرفیت تخریب در روابط را دارد اما ظرفیت بازسازی ندارد. از طرفی با تکثر نیروهایی مواجه هستیم که ظرفیت تخریب گری دارند.

این استاد دانشگاه در بیان ادامه مفروضات خود گفت: جنگ نهایت سیاست گذاری و تصمیمات نیست. به طور منطقی هر جنگی باید به صلح برسد. از این رو ضرورت بازفهمی، بازاندیشی و محاسبه هزینه فایده سیاست خارجی در پایان دومین دهه قرن بیست ویکم احساس می شود. این مهم از طریق بازبینی و بازفهمی منافع ملی میسر می شود. پس از چهار دهه نیاز به خوانش جدیدی از منافع و سیاست های ملی داریم.

منبع: ایرنا

متن سخنرانی دکتر مجتبی مقصودی در نشست علمی "خشونت در فقدان صلح مثبت و تاثیر آن بر زنان"

مساله زنان در تعاملات ملی؛ از خشونت زایی تا صلح مثبت

دکتر مجتبی مقصودی رئیس هیئت مدیره انجمن مطالعات صلح ایران

 

مقدمه

ضمن تبریک روز جهانی عاری از خشونت، همچنان که مستحضر هستید؛ دو قرن اخیر عصر دولت های ملی است. علیرغم طرح بحث های فراوان از عصر جهانی شدن و زوال دولت های ملی؛ همچنان دولت های ملی بزرگترین بازیگران برسمیت شناخته شده در سطح جهان اند که دارای ابزارهای لازمه از جمله ابزارهای قهری برای اداره جامعه هستند. دولت های ملی محصول مشارکت مردم بر سرنوشت خویش در تعیین حکام و ساخت سیاسی است. در واقع بدین لحاظ مهمترین منبع مشروعیت دولت های ملی، نوین و مدرن متاثر از آراء و اراده ملت است.

اگر مبنای دولت ملی را به مثابه معیار این سخنرانی بپذیریم؛ در عرصه ملی چهار سطح از تعاملات سیاسی – اجتماعی به ویژه در ارتباط با زنان در سطح جامعه ایران قابل شناسایی است. این چهار سطح، تعیین کننده نوع تعامل با موضوع زنان در چارچوب صلح (اعم از مثبت و منفی) است. این سطوح ظرفیت متفاوتی در خشونت زایی تا صلح مثبت را در بطن خویش پرورش می دهند و از خشونت تا صلح مثبت قابل تبیین و ارزیابی است.

سطح اول: موضوع و جایگاه زنان در”سطوح حاکمیتی نظام جمهوری اسلامی ایران” است. سطوح حاکمیتی با تکیه بر منابع مشروعیتی ، وجه مذهبی- الهی، موضوع و مسئله مشارکت و مطالبات زنان را فاقد اصالت، مشروعیت و وجاهت دیده و اصولا و ماهیتا آنرا به رسمیت نشناخته و بی نیاز از گفتگو، به ویژه بر سر مطالبات روزآمد جامعه زنان می بینند. نظرگاه و جهت گیری این رویکرد معطوف به نگاه از بالا به پایین بوده، موضوع آراء مردم جنبه تزیینی دارد. بدین لحاظ تقریبا در سطح حاکمیتی با خلاء حضور زنان مواجه هستیم و به عبارتی اصولا صورت مساله پاک شده و مساله ای به نام مطالبات و مشارکت زنان وجود ندارد.

سطح دوم: موضوع و جایگاه زنان در سطح حکومتی و “قوه مجریه” در جمهوری اسلامی ایران است. سطح حکومتی با تکیه بر منابع دوگانه “مشروعیت مردمی” و “مشروعیت مذهبی” رویکرد دوگانه یک گام به پس، یک گام به پیش (نه دو گام به پیش) را دستور سیاست ورزی خود دارد. در سطوحی از اداره جامعه و از جمله سطوح میانی مدیریتی درصدی از زنان حضور دارند ولی این نقش و جایگاه جدی نبوده و از مشارکت در سطوح بالای مدیریتی خبری نیست. بخشی از این دوگانگی رویکردی علاوه بر توجه به ملاحظات حاکمیتی، به لحاظ بینشی و جوهری نیز اعتقادی به حضور جدی زنان در این عرصه ها نیست؛ هر چند در مواردی قوه مجریه در توجیه کم رنگی حضور زنان به بهانه های دیگری متوسل می شود.

سطح سوم: موضوع و جایگاه زنان در “سطح نهادهای مدنی” با یکدیگر و با مردم است. مبانی مشروعیت مبتنی بر شایستگی ها، ظرفیت ها و علاقه است؛ لذا در این سطح، همکاری های گسترده ای در میان نهادهای مدنی از جنسیت های مختلف وجود دارد. بخش قابل توجهی از این همکاری ها، فارغ از محدودیت های جنسیتی اعمال و اجرایی می شود. در این عرصه سقف شیشه ای هم وجود ندارد و علاقه و وقت گذاری نقش تعیین کننده در مشارکت مدنی ایفاء می نماید.

سطح چهارم: موضوع و جایگاه زنان در سطح “تعاملات مردم با یکدیگر” است. اگر دقت شود در مناسبات مردم با یکدیگردر بخش های مدرن جامعه اصولا جنسیت محل طرح و یا مناقشه نیست و زنان و مردان دوشادوش هم فعالیت می کنند. معامله می کنند، کار و تلاش می کنند، درس می خوانند، می نوازند، هنر می آموزند و می آموزانند و….

این سخنرانی مدعی است که به ترتیب سطوح تعاملات؛ از رویکرد حاکمیتی، به رویکرد حکومتی و سپس نهادهای مدنی و نهایتا به روابط در سطوح مختلف مردم ظرفیت خشونت زایی جامعه کمتر شده و به صلح مثبت و نیز صلح مثبت، برابری جنسیتی، عدالت توزیعی، رواداری و مدارا و … نزدیکتر می شویم و بر عکس سطوح بالای حاکمیتی و حکومتی در دراز مدت خود بستر ساز تنش های جنسیتی و خشونت های اجتماعی منتج از عدم شناسایی دیگر هویت ها خواهند بود.

 

۲۷آذر۱۳۹۷

در نشست: خشونت در فقدان صلح مثبت و تاثیر آن بر زنان،

تالار سلام دانشگاه شهید بهشتی

گزارشی از جشنواره بزرگ "صلح و سلامت"

گزارشی از سخنرانی های جشنواره بزرگ "صلح و سلامت"با سخنرانی دکتر نصیر احمد نور سفیر افغانستان، دکتر محمد امین قانعی راد، دکتر مجتبی مقصودی و دکتر محمد جواد سعادتیکشنبه 26 اردیبهشت 1397سفیر افغانستان در ایران عصر امروز در جشنواره «صلح و سلامت» اظهارداشت که سلامت تنها به معنای سلامت جسم نیست بلکه سلامت اخلاق و اندیشه در یک جامعه اهمیت زیادی دارد. به گزارش خبر فوری، عصر امروز با حضور سفیر افغانستان در جمهوری اسلامی ایران و شماری از مسئولان و فعالان صلح و سلامت از ایران و افغانستان، «جشنواره صلح و سلامت» در «سالن فردوسی» پارک ورشو تهران برگزار شد.این مراسم با همت انجمن مطالعات بین‌المللی صلح افغانستان، با همکاری انجمن علمی مطالعات صلح ایران و خانه اندیشمندان علوم انسانی ایران و با حضور اساتید و دانشجویان ایرانی و افغانستانی برگزار شد، حاضران در این جشنواره رابطه صلح و سلامت بررسی را بررسی کردند.«نصیراحمد نور» سفیر جمهوری اسلامی افغانستان در این مراسم اظهارداشت: "وقتی ما از سلامت سخن می‌گوییم تنها سلامت جسم مورد نظر نیست، بلکه این مفهوم معنای جامعی دارد. مثل سلامت آینده یک کشور، سلامت اخلاق و سلامت ذهن شهروندان آن کشور. یک کشور بدون صلح و سلامت راه کمال را پیدا نمی‌کند و بدون صلح رستگار نمی‌شود".وی ادامه داد: "ما در عرصه های مختلف به سلامت نیاز داریم، بخصوص در اخلاق و اندیشه باید سلامت داشته باشیم. امروز در افغانستان صلح مهمترین نیاز مردم است، ما نیازمند این هستیم که صلح را جایگزین جنگ کنیم، اگر ما بخواهیم صلح همه جانبه داشته باشیم باید یک انسان نسبت به یک انسان دیگر و همسایه نسبت به یک همسایه دیگر تعصب نداشته باشد".

نامسیر توسعه و صلح در نظام آموزش عالی در ایران

 

 "نامسیر توسعه و صلح در نظام آموزش عالی ایران"

مجتبی مقصودی

ارائه شده به صورت سخنرانی در

اولین همایش ملی " دانشگاه، صلح و توسعه" 

در موسسه آموزش عالی گنبد

 

چکیده:

محتوی، ساختار، عملکرد و برون دادهای نظام آموزش عالی تصویرگر تمام نمای  وضعیت  فرهنگ عمومی و توسعه ملی است.

به جرات می توان ادعا کرد که هیچگاه کارگزاران و دانش آموختگان نظام آموزشی در ایران چون امروز این چنین دچار انفعال، روزمرگی، سرخوردگی و اختگی نبوده است.

این مقاله به دنبال بررسی و پاسخ به این پرسش است که دو مفهوم "توسعه" و "صلح" چه جایگاهی در نظام آموزش عالی و به ویژه رشته های علوم انسانی و اجتماعی با تاکید بر رشته علوم سیاسی دارند.

 این پژوهش مدعی است که وضعیت و محتوای رشته های دانشگاهی و از جمله رشته های علوم  انسانی- اجتماعی و سیاسی با فضای عمومی کشور و وضعیت توسعه نیافتگی و صلح خواهی ملی بهم پیوسته و کاملا شبیه بوده و از یک آبشخور تغذیه می کنند. نهاد آموزش عالی کم و بیش از زایشو تاثیرگذاری باز ایستاده  و اسیر فرمالیسم، تقلیل گرایی و تکلیف گرایی شده است؛ نه پیوند وثیق، عمیق، روزآمد و کارآمدی با توسعه دارد و نه تعلق خاطری جدی و تاثیرگذار نسبت به صلح!  

ایدئولوژی، سیاست زدگی افراطی با قرائت های خاص، حاشیه ماندگی و تولید ادبیات خشونت زا، تعدد مراکز سیاست گذاری و تصمیم گیری، رمقی برای تولید ادبیات، پویایی و گسترش بنیان ها و محتوای آموزشی توسعه محور و صلح گرا باقی نگذارده است؛ توسعه در چهارچوب قرائت های جهان دو قطبی، آنتاگونیستی درون زا محصور مانده و صلح و مدارا، سازش و آشتی، دوستی و شکیبایی و بردباری، گفتگو، گفتگوی انتقادی، خیر عمومی، صلح دموکراتیک و صلح پایدار شادی و نشاط اجتماعی در ادبیات و نظام آموزشی وجهی قابل اعتنا ندارند و بدین لحاظ؛ نظام آموزش عالی با غفلت از آموزش مطالعات صلح، فلسفه وجودی، هدف و مسیر خود را گم کرده است و از انگیزه لازم برای اثربخشی و تاثیر گذاری برخوردار نیست.  

 

کلید واژه ها: نظام آموزش عالی، ایران، توسعه، صلح، ایدئولوژی زدگی، فرمالیسم، تقلیل گرایی و تکلیف گرایی.