دکتر مجتبی مقصودی

دانشیار رشته علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی


دانشیار رشته علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

طبقه بندی موضوعی
بایگانی
آخرین نظرات

۵۱ مطلب با موضوع «مقالات» ثبت شده است

۲۵
شهریور
در کتاب: آرا و اندیشه سید جمال الدین اسد آبادی (به اهتمام بهرام نوازنی) تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، 1388                                                                                                  مجتبی مقصودی                                                                                                منیره عربچکیده:    مطبوعات به مثابه یکی از موسسات تمدنی در دو سده اخیر به عاملی مهم و تاثیر گذار در تحولات سیاسی- اجتماعی جوامع تبدیل شده است . این کارکرد در جوامع در حال توسعه و در فقدان و یا ضعف نهادهای مدنی بیشتر محسوس است.   در دوران ناصر الدین شاه، به دلیل شرایط سیاسی حاکم بر جامعه و کشور، از سوی روشنفکران توجه ویژه ای به مطبوعات، به عنوان ابزاری جدید در ایجاد آگاهی و بیداری مردم و تغییر در مناسبات قدرت شد. در این میان ورود مفاهیم نوظهور چون آزادی، قانون و دموکراسی به ادبیات سیاسی ایران و تلاش برای نهادینه سازی  این مفاهیم جدید در کشور از یک سو و خودکامگی و استبداد رو به تزاید ناصر الدین شاه از سویی دیگر، روشنفکران و آزادی خواهان ایران را به مهاجرت واداشت. این مهاجرت بستر ساز روزنامه نگاری تبعیدی در اروپا و آسیا شد و فصل نوینی را در مطبوعات پیش از مشروطه گشود.   در تاریخ مطبوعات در تبعید، سید جمال الدین اسد آبادی از شخصیت های مهم و با نفوذ به شمار می آید و دوری از وطن نتوانست اشتیاق وی را برای اصلاح امور مسلمانان جهان و ایران کاهش دهد. سید جمال با بهره گیری از مطبوعات، با تاکید بر موضوعات و مسایل سیاسی مربوط به شرق به توسعه و پخش افکار آزادی خواهانه و مترقی از طریق انتشار روزنامه های عروة الوثقی ، ضیاء الخافقین ، معلم شفیق در پاریس ، لندن ،هند و همکاری وی با ملکم خان در انتشار روزنامه قانون پرداخت.   در این پژوهش ضمن بررسی اجمالی مطبوعات و مروری بر شرایط سیاسی حاکم بر دوران ناصر الدین شاه، مطبوعات در تبعید را با تاکید بر اندیشه های سید جمال الدین اسد آبادی مورد توجه قرار داده و با بهره گیری از روش تاریخی- تحلیلی و در مواردی مستند به منابع دست اول، و همچنین روش تحلیل محتوا، با مروری بر مقالات وی در عروة الوثقی و قانون به بحث و بررسی جایگاه ویژه ی سید جمال در آگاه سازی و اتحاد جوامع اسلامی خواهیم پرداخت.کلید واژه ها: مطبوعات در تبعید، سید جمال الدین اسد آبادی، عروة الوثقی، قانون
  • مجتبی مقصودی