معمای اعتماد؛ حلقه مفقوده ی پژوهش های مشترک علمی در رشته علوم سیاسی و روابط بین الملل

چکیده مقالات همایش: وضعیت پژوهش در حوزه علوم سیاسی و روابط بین الملل در ایران، تهران، انجمن علوم سیاسی ایران، اردیبهشت 1388،ص 62                                                                                                                                            مجتبی مقصودی                                                   "اعتماد" به مثابه مفهومی سنتی  و "اعتماد اجتماعی" به عنوان مفهومی مدرن و برآمده  و برآیند  دوران مدرنیته ، زمینه ساز همکاری داوطلبانه وهمدلانه  میان اعضاء جامعه بوده و از مولفه های توسعه و مشارکت  اجتماعی و از اجزاء سرمایه اجتماعی محسوب می شود.   تصور و انتظار اتوپیایی از جامعه علمی و فضای پژوهشی کشور و از جمله رشته علوم سیاسی و روابط بین الملل ایران بدون در نظر گرفتن ملاحظات فرهنگی،تجربه تاریخی و واقعیات سیاسی- اجتماعی و اقتصادی امری خطا است. با چنین پیش فرضی پژوهش های مشترک در این دو رشته دانشگاهی به لحاظ کمیت،کیفیت، تنوع و اثربخشی چنانکه باید وشاید از سطح مناسبی برخوردار نیست.اگرچه در سال های اخیر به دلایل برونزا   و سیاست گذاری های آموزشی و متاثر از افزایش فارغ التحصیلان دوره های تحصیلات تکمیلی و استخراج مقاله از درون برخی پایان نامه ها و سفارش برخی پروژه ها از سوی نهادهای دولتی، به لحاظ کمی از روندی رو به رشد برخوردار گردیده است ، ولی هنوز پژوهش های مشترک میان صاحبنظران و کارشناسان این دو رشته علمی به مثابه فعالیتی غیر انفرادی(بعضا دو یا چند نفره) ، داوطلبانه ، جدی و مساله محور ، اثربخش، برنامه ریزی شده ، با تقسیم کارمشخص و منافع مادی و معنوی مشترک و دو سویه کمتر محلی از اعراب دارد.     از جمله دلایل بروز چنین وضعیتی ، فقدان تعاملات شفاف ، درک نادرست  از منافع دو سویه ، فقدان حسن ظن و  نیز تجربیات شخصی ناخوشایند از برخی  رویکردها  و بهره برداری های ابزاری درهمکاری های مشترک ، معمای اعتماد را نه تنها  در عرصه پژوهش های علمی ، بلکه  در عرصه های صنفی و اجرایی این دو رشته رقم زده است. با در نظر گرفتن این واقعیت که اعتماد امری آموختنی است که در جریان جامعه پذیری در تجربه اجتماعی   می آموزند ؛ این مقاله به دنبال بررسی زمینه های بی اعتمادی و کم اعتمادی  به ویژه در میان پژوهشگران و صاحبنظران رشته علوم سیاسی و روابط بین الملل ، به عنوان یکی از موانع همکاری های مشترک علمی است. در ادامه این مقاله تلاش خواهد کرد به برخی مکانیسم ، ابزارها  و راههای خروج  از این  وضعیت بپردازد.کلید واژه ها:اعتماد، اعتماد اجتماعی، علوم سیاسی، روابط بین الملل، پژوهش های مشترک