امانوئل والرشتاین با نظریه نظام جهانی در ایران

بازخوانی زندگی و نظریات امانوئل والرشتاین به بهانه حضور وی در ایران                                                                                                                                                                                                                                                          امانوئل موریس والرشتاین در 28 سپتامبر 1930 به دنیا آمد. برای نخستین بار در نوجوانی هنگامی که در نیویورک بود به مسایل جهان به ویژه نهضت استقلال هند علاقه‌مند شد. مدارک دانشگاهی خود را به ترتیب از دانشگاه کلمبیا دریافت کرد: لیسانس در سال 1951، فوق‌لیسانس در سال 1954 و دکترا در سال 1959. اما والرشتاین به این وضعیت تحصیلی قانع نبود. او مطالعات خود را در سایر دانشگاه‌ها از جمله آکسفورد، دانشگاه آزاد بروکسل، دانشگاه دنیس دیدرو پاریس و دانشگاه ملی مکزیک ادامه داد. بین سال‌های 1951 تا 1953 در ارتش آمریکا خدمت کرد. یازده سال بعد، در 25 می 1964 با بئاتریس فریدمن ازدواج کرد و حاصل این ازدواج یک دختر بود.       شخصیت آکادمیک و حرفه‌ای والرشتاین در دانشگاه کلمبیا شکل گرفت. در آنجا بود که او به عنوان دستیار استاد جامعه‌شناسی بین سال‌های 1958 تا 1971 شروع به کار کرد. در همین ایام، او یکی از پشتیبانان برجسته و فعال اعتراضات دانشجویان کلمبیا در سال 1968 بود. در سال 1971 برای تدریس به مدت پنج سال به دانشگاه مک گیل رفت. در سال 1973 ریاست انجمن مطالعات آفریقا را برعهده گرفت و از سال 1976 به عنوان استاد برجسته جامعه‌شناسی دانشگاه بینگ‌هامتون مشغول به کار شد و تا بازنشستگی در سال 1999 در همین دانشگاه به خدمت ادامه داد. او همچنین ریاست مرکز مطالعات اقتصادی، سیستم‌های تاریخی و تمدن فرناند برودل در دانشگاه بینگ‌هامتون را تا سال 2005 عهده‌دار بود.

علیرضا ازغندی و نسرین مصفا در گپ و گفت دوستانه

خانه اندیشمندان علوم انسانی با همکاری انجمن علوم سیاسی ایران برگزار می کنند:   گپ وگفتگو با پیشکسوتان دانش سیاست   با حضور:       دکترعلیرضا ازغندی                                                                   دکتر نسرین مصفا              -         ذکر خاطرات   -         انتقال تجارب علمی -         پاسخ به سوالات مخاطبان       زمان: پنج شنبه  8/12/92 ساعت 9:30 الی 12 مکان: خیابان استاد نجات الهی، نبش خیابان ورشو، خانه اندیشمندان علوم انسانی

در کجا ایستاده ایم؟

کمیته دانشجویی انجمن علوم سیاسی ایران با همکاری گروه روندهای فکری مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه برگزار می کنند   در کجا ایستاده ایم؟   پایی در کوی ایران: روایتی وتأملی با حضور: دکتر حاتم قادری   زمان: دوشنبه 5 اسفند، ساعت 16 مکان: بلوار کشاورز، خیابان شهید نادری، شماره 6، پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه

نشست جایگاه منطقه ای و بین المللی ایران پس از گفتگوهای هسته ای ژنو

دعوت به شرکت در نشست:انجمن علوم سیاسی ایران برگزار می کند جایگاه منطقه ای و بین المللی ایران پس از گفتگوهای هسته ای ژنو   سخنرانان و عناوین سخنرانی ها: - دولت یازدهم و دیپلماسی چند جانبه / دکتر محمدکاظم سجادپور - توافق هسته ای ژنو و تاثیر آن بر جایگاه منطقه ای ایران در خاورمیانه / دکتر کیهان برزگر - تاثیر توافق هسته ای ژنو بر روابط ایران و روسیه / دکتر جهانگیر کرمی - دولت یازدهم و روابط با غرب (با تاکید بر پرونده هسته ای) / دکتر صادق زیباکلام تاریخ و مکان نشست: دوشنبه 28 بهمن ماه 1392 از ساعت 16 تا 18 عصر خیابان استاد نجات الهی، نبش خیابان ورشو، خانه اندیشمندان علوم انسانی

درگذشت رابرت دال رییس پیشین انجمن علوم سیاسی آمریکا

رابرت دال؛ پلی آرشی، میدیا کراسی و نظریه دموکراسی       رابرت دال، صاحبنظربرجسته علوم سیاسی و پشتیبان سرسخت نظریه دموکراسی ، روز چهارشنبه 16 بهمن ماه 1392 برابر با 5 فوریه 2014 در آسایشگاهی در شهر همدن، ایالت کانکتیکات، در 98 سالگی دارفانی را وداع گفت.  دال در تاریخ 17 فوریه 1915 در اینوود آمریکا متولد شد. در سال 1936 از دانشگاه واشنگتن فارغ‌التحصیل شد و مدرک دکترای خود را از دانشگاه ییل در سال 1940 دریافت کرد. در جنگ جهانی دوم با درجه ستوانی در جنگ خدمت و مدال برنز دریافت کرد. وی در سال 1946 به دانشکده ییل پیوست.     پرفسور دال نقش مهمی در تولد رشته علوم سیاسی ایفا کرد. وی یکی از پیشگامان استفاده از "تکنیک‌های تجربی در مطالعات علوم سیاسی" محسوب می‌شد. او که استاد برجسته و ممتاز علوم سیاسی دانشگاه ییل بود کتاب‌های متعددی را در زمینه دموکراسی، سیاست خارجی، کنگره ایالات متحده، رفاه، قانون اساسی ایالات متحده و موضوعات و عناوین بسیار دیگر قلم زد.  بر اساس رده‌بندی بخش ادبی مجله تایمز، کتاب «چه کسی حکومت می‌کند؟» وی که قهرمانانه از دموکراسی در نظریه دفاع می‌کند و در مقابل، آن را در عمل به چالش می‌کشد، در بین 100 کتاب برتر و اثرگذار پس از جنگ جهانی دوم قرار دارد.      علاوه بر آن، دکتر دال برای نخستین بار یک واژه جدید به نام "پلی آرشی" را برای دموکراسی مدرن و غیرمتمرکز به کار برد. یکی از برجسته‌ترین کارهای دال «عمومی کردن» علم سیاست بود.

همایش تاریخ و علوم سیاسی

گروه تاریخ و همکاری های میان رشته ای پژوهشکده تاریخ اسلام با حمایت انجمن علوم سیاسی ایران و انجمن ایرانی تاریخ برگزار می نمایند:همایش تاریخ و علوم سیاسی     گروه تاریخ و همکاری های میان رشته ای برای بستر سازی گفتگوها و همکاری های میان مورخان و تاریخ پژوهان با اصحاب دیگر رشته ها همایش دوسالانه ای را با عنوان تاریخ و همکاری های میان رشته ای طراحی کرده است که نخستین آن با عنوان «تاریخ و همکاری‌های میان رشته‌ای» در اسفندماه 1390 برگزار شد. به خواست و یاری خدا دومین همایش از سلسله همایش های دوسالانه یاد شده در اسفند ماه سال جاری با عنوان تاریخ و علوم سیاسی برگزار خواهد شد.هدف آن است که فرصتی هر چند کوتاه و اندک برای گفتگو و تبادل آراء میان  متخصصان و صاحبنظران این دو رشته در باره شرایط و امکانات و ضرورت ها و مقتضیات همکاری میان رشته ای فراهم آورد. مقالات ارائه شده به دبیرخانه همایش بایستی با این هدف همخوانی داشته و در چارچوب محورهای فراخوان باشند :   محورهای همایش : 1.مبانی معرفت شناسی، مفاهیم، نظریه ها :  ضرورت ها (ضرورت های تعامل و همکاری دو رشته)  امکان ها(امکان ‌های معرفتی و نظرورزانه تعامل و همکاری دو رشته)  موانع (موانع نظری تعامل و همکاری دو رشته)  آسیب ها (آسیب شناسی تعامل و همکاری دو رشته) بایدها و نبایدها (بایدها و نبایدهای مهم در تعامل و همکاری دو رشته) و ...  

در گردهمایی یاد ایام

گپ و گفتی در دلتنگی و خاطرات آن روزها در گردهمایی یاد ایام نرجس براهویی  سلام به همه دوستان.      نیامدم که سخنرانی کنم، فقط آمدم با شما دوستان گپ بزنم البته با اجازه استادان محترم. به آقای مقصودی پیشنهاد کرده بودم که جلسه  بی نظم باشد، یعنی ما فرصت داشته باشیم تا همدیگه رو ببینیم اما ایشان که طرفدار نظم هستند، فکر کردند شاید اینطوری بهتر باشد.   وقتی هم  گفتند که 5 دقیقه ای صحبت کنم،  گفتم که نمی تونم، واقعا هم برام راحت نبود. با خودم گفتم من که 4 سال در دانشکده جرات نداشتم  حاضر اسمم رو بگم، چطور الان جلوی همان کسانی که این خاطره را با آنها دارم، می تونم حرف بزنم، هر چند که به قول استاد عزیزم آقای دکتر نقیب زاده زبانم دراز شده باشد. یه بار هم انصراف دادم اما وقتی آقای مقصودی اصرار کرد با خودم گفتم که وقتی جهانگیر معینی که حتی در دوره فوق لیسانس وقتی بهش سلام می کردی، تا بناگوش قرمز می شد و جواب سلام رو نمی داد  حالا دانشجو راه می اندازه و کلاس اداره می کنه، چرا من نتونم جلوی دوستان هم دانشکده ای دو کلمه حرف بزنم.

روی خطوط موازی در یاد ایام

"روی خطوط موازی"  شعری از هاشم اکبریانی به مناسبت یاد ایام   از جمله دوستان گرانقدری که از هم کلاسی های دهه 1360 دانشگاه تهران بوده و امروز از شاعران، نویسندگان و روزنامه نگاران مطرح  وصاحب نام کشور محسوب می شود محمد هاشم اکبریانی است. اکبریانی در سال های اخیر چهره نام آشنا و پر کاری محسوب می شود که در هر دو حوزه نظم و نثر و نیز داستان های بلند و کوتاه صاحب آثار بسیاری است. دفترهای شعر؛ "نیست تا نیست" ( نشر ثالث)، "نیم غبار دلخوشی" ( آمیتیس ) در حوزه نظم پارسی و کتاب های "هذیان"، "چهره مبهم" ( نشر آموت)، "آرام بخش می خواهم" ( نشر افکار )، "باید بروم" ( نشر چشمه )، "عذاب ابدی" (نشر ثالث)  در حوزه داستان نویسی از جمله آثار این فعال ادبی و اجتماعی است.    هاشم اکبریانی به مناسبت برگزاری گردهمایی یاد ایام که با حضور 150 نفر از دانش آموختگان علوم سیاسی دانشگاه تهران از سوی دکتر مجتبی مقصودی و انجمن علوم سیاسی ایران در روز نهم بهمن در خانه اندیشمندان علوم سیاسی  برگزار شد قطعه شعر منتشر نشده ای را که از اعماق دل برآمد و بر دل نشست را قرائت کردند که با رویکردی نوستالژیک حال و حوای کوی دانشگاه و فضای دهه 1360 ه. ش را نزد مخاطب ترسیم نمود. با هم این قطعه شعر را می خوانیم: روی خطوط موازی   کلمات از مسیر خود خارج شده‌اند گمان نمی‌کردم در چهل و هفت سالگی قاشق و چنگال آشپزخانه‌ام بیفتد به سلف خوابگاه امیرآباد و صبحانه‌ام پر شود از خامه و مربای فروشگاه آقا ناصر و چایم مزه چای کافی‌شاپ دانشکده حقوق و علوم سیاسی در طبقه اول را بدهد   مدتی است نیمه‌های شب از خواب می‌پرم و باید کمی بگذرد تا به خود بیایم و مطمئن شوم روی تخت خوابگاه نیستم و خبری از محسن و علیرضا و محمد و اصغر نیست   این روزها در تابلوی اعلانات اداره‌ام روی همه بخشنامه‌ها نمرات دانشجویان ورودی 63 را می‌بینم و قبل از همه سراغ نامی می‌روم که اگر نمره الف گرفته باشد همه دوستان را به بهانه دروغ ازدواج برادرم به عصرانه دعوت می‌کنم. آن دوست هنوز هم نفهمیده است الفِ قامت او ستون لبخندم در روزهای آوارگی بود   این روزها هر بحث سیاسی و تاریخی و فکری که می‌شنوم                                           از هر شبکه‌ای که باشد اطرافم را دیوارهای اتاق 12 در ساختمان 23 پر می‌کنند     وقتی خبر بازداشت رجایی و زیدآبادی به گوش می‌رسد به سفری که باید می‌رفتم بی‌اعتماد می‌شوم من هنوز هر وقت دست به جیب می‌برم بهت بیرون می‌آید گفتند: «دهدشتی که به جبهه رفت دیگر نخواهد آمد» و علی       که فامیلش را زمان بی‌رحمانه از من دزیده است نمی‌دانم تشنگی‌اش از جنس چه بود که فقط مرگ سیرابش کرد مرگ هیچگاه شرمگین نمی‌شود حتی اگر نامش خودکشی باشد   آن روز که به دانشکده رفتم درخت‌های پایین حیاط سلام نظامی دادند و این یعنی من هنوز ژنرال جهانی هستم که خود آن را می‌سازم و می‌بینم   من هنوز عاشقم و می‌دانم دلم در کلاس «اندیشه‌های سیاسی در قرن بیستم» مانده است؛ دختری که هیچ وقت نشناختمش نگاهش به نگاهم افتاد   حتم دارم جغدی که در آن تاریک‌روشنای پس از غروب پاییزی روی بام دانشکده نشسته بود آوازش شوم نبود نفس‌ها را زیر بال آن جغد گذاشته‌ام تا گرم بماند   من هم‌چنان با رفاقت و با آب می‌رقصم از داستان علومی عشق به انسان می‌چینم با صیادی به کافه می‌روم از صدری حرف‌هایی می‌شنوم که التهاب سیاسی روزنامه‌ها را ندارد و کاشی را استاد خطاب می‌کنم و هر دو می‌خندیم   من هم‌چنان زنده‌ام هر روز که از کوچه فیس‌بوک می‌گذرم درِ خانه سلاله را می‌زنم و می‌گویم «سلام همسایه، مراقب لبخندت باش، مدتی است دزدها فقط لبخند می‌دزدند» از باغچه افسانه هم کلماتی می‌چینم و در گلدان پشت پنجره می‌کارم و در حیاط ناصر و جمال فرشی پهن می‌کنیم و زیر سایه نقاشی‌ها و جملات دریایی‌شان دو سه استکان احوالپرسی می‌نوشیم                                درست به صمیمیت نوشیدن چای                                در سبزه‌های خوابگاه

آسیب شناسی مولفه های سیاسی حقوق شهروندی

گزارشی از نشست مولفه های سیاسی حقوق شهروندی روزنامه اعتماد، شماره 2886، دهم بهمن 1392، صفحه اندیشه     نشست مولفه های سیاسی حقوق شهروندی که با حضور دکتر علیرضا بهشتی، دکتر علی کریمی و دکتر مهدی ذاکریان و به اهتمام خانه اندیشمندان علوم انسانی و انجمن علوم سیاسی ایران در سوم بهمن ماه در محل خانه برگزار گردید بازتاب مختلفی یافت. از میان بازتاب ها گزارش روزنامه اعتماد انتخاب و منتشر می شود. با هم در زیر می خوانیم:مساله اصلی این است که چگونه می‌توان حقوق شهروندی را تعریف و تحدید موضوع کرد. قدر مسلم این است که حقوق شهروندی همه موضوعات حقوقی را در بر نمی‌گیرد بلکه بخشی از حقوق افراد را به عنوان حقوق فرد یا مجموعه‌یی از افراد شامل می‌شود که مربوط به مسائل شهروندی آن فرد است. برخی مسائلی که در این منشور آمده است به نظر می‌رسد خارج از حوزه حقوق شهروندی است     دکتر علیرضا بهشتی: طبق تعریف منشور حقوق شهروند فهرستی از حقوق بنیادین شهروندان یک جامعه است که نخستین آن در سده هجدهم در کشورهای توسعه‌یافته به تصویب رسید. معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری دولت حسن روحانی نیز اخیرا سندی تحت عنوان «منشور حقوق شهروندی» منتشر کرده است. در این سند برخی حقوق اساسی شهروندان در نظام جمهوری اسلامی تنظیم شده است. دکتر روحانی در سخنانی از همه مردم به ویژه استادان و فرهیختگان جامعه خواسته است که در اصلاح و تکمیل این سند مشارکت داشته باشند. صاحبنظران نیز تاکنون از دیدگاه‌های مختلفی به ارزیابی این سند پرداخته‌اند. به تازگی کارگروه علوم سیاسی خانه اندیشمندان علوم انسانی با همکاری انجمن علوم سیاسی ایران نیز در پاسخ به این فراخوان نشستی را برای نقد و ارزیابی منشور حقوق بشر از دیدگاه علم سیاست برگزار کرده است. در این نشست که صبح روز پنجشنبه سوم بهمن ماه سال جاری در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، سه تن از استادان علم سیاست در ایران انتقادها و پیشنهادهای خود را به این منشور اعلام کردند. در ادامه مفاد اصلی نظر این سه استاد به طور جداگانه از دیده می‌گذرد.

ما و روس ها و داستان نفت

ما و روس ها و داستان نفتدکتر ماندانا تیشه یارعضو شورای علمی موسسه ایراسروابط ایران و روسیه از هنگام روی کار آمدن دولت یازدهم، روند تازه ای را طی می کند و مقامات سیاسی و اقتصادی هر دو کشور در پی گسترش همکاری های دوجانبه بر آمده اند. در روزهای گذشته خبر گفتگو میان دو کشور برای بستن قراردادی نفتی بازتاب گسترده ای داشته است. در یادداشت زیر، نویسنده تلاش دارد تا با نگاهی به پیشینه همکاری ایران و روسیه در زمینه انرژی، به بررسی دشواری های پیش روی این همکاری ها و راه های گسترش پیوندهای اقتصادی میان دو کشور بپردازد.ایراس؛ این روزها خبر گفتگوهای میان مقامات ایرانی و روس برای بستن قرارداد فروش نفت از ایران به روسیه در صدر خبرهای بازارهای انرژی جای گرفته است. هرچند که مقامات وزارت نفت ایران بسته شدن تفاهمنامه ای در این زمینه را رد کرده اند، اما گفته شده که بر پایه این قرارداد، ایران روزانه ۵۰۰ هزار بشکه نفت خام به روسیه خواهد فروخت و از این رهگذر، ماهانه معادل ۱.۵ میلیارد دلار کالا از روسیه وارد خواهد کرد. (خبرگزاری مهر به نقل از روزنامه روسی کامرسانت ۲۸/۱۰/۹۲)همچنین گفته می شود مقامات روسیه به ایران پیشنهاد داده اند که خط لوله سوآپ معکوس نفت راه‌اندازی شود به طوری‌که امکان انتقال نفت از میادین جنوبی ایران به حاشیه دریای خزر فراهم آید و از آنجا نفتکش‌ها این نفت را به پایانه‌های نفتی روسیه در شمال خزر ببرند. (تلکس اینترنتی مهر، ۲۱/۱۰/۹۲)نگارنده در نشستی که ۲۵ دی ماه سال جاری در موسسه مطالعات ایران و اوراسیا (ایراس) در زمینه روابط ایران و روسیه در دولت یازدهم برگزار شد، فرصت آن را یافت تا گفتگویی کوتاه با پروفسور ویتالی نامکین، رئیس موسسه شرق شناسی آکادمی علوم روسیه، داشته باشد. در این گفتگو و نیز در نشست علمی-خبری برگزار شده در ایراس، پروفسور نامکین با خشنودی از بسته شدن این قرارداد نفتی میان ایران و روسیه سخن گفت و اشاره کرد که این امر، موضوع تازه ای نیست و دو کشور از سال ها پیش در حوزه مبادلات نفتی با هم همکاری داشته اند.