دومین پیش نشست همایش سالانه انجمن

شصتمین نشست کمیته صلح و ادبیات انجمن علمی مطالعات صلح ایران

دومین پیش نشست همایش سالانه انجمن (مکتب ایرانی صلح)

با سخنرانی: دکتر مجتبی مقصودی

در امتناع گفتمان صلح در جمهوری اسلامی ایران

دکتر محمد منصورنژاد

ارزیابی ظرفیت های مکتب ایرانی صلح: با تاکید بر اندیشه سعدی شیرازی

مدیر نشست: دکتر آزاده دوست الهی

چهارشنبه ۲۱ شهریور ساعت ۱۷

خانه اندیشمندان علوم انسانی، سالن خیام

 

بوت کمپ روش تحقیق

مدرسه تابستانه

آغاز ثبت نام دومین مرحله بوت کمپ روش تحقیق انجمن علوم سیاسی ایران

 

گام دوم

روش پژوهش در مطالعات کیفی

(آنلاین و حضوری)

 

                    با تدریس

• دکتر حسین سلیمی
• دکتر علی اصغر سلطانی
• دکتر مقصود فراستخواه
• دکتر فائز دین پرست
• دکتر مجتبی مقصودی

 

فراخوان مقاله پژوهشنامه علوم سیاسی در سال 1403

 

به نام خدا

فراخوان مقاله پژوهشنامه علوم سیاسی

اولویت ها و موضوع های پیشنهادی برای تدوین مقاله علمی- پژوهشی در سال 1403

 

فرهیخته‌ گرامی

    فصلنامه علمی - پژوهشی پژوهشنامه علوم سیاسی از پژوهشگران ارجمند برای ارائه‌ی مقاله های وزین خود به این فصلنامه دعوت به عمل می آورد. پژوهشنامه علوم سیاسی پذیرای نوشتارهای استوار بر «اصالت»، «نوآوری و تولید دانش»، «ارتقاء دانش سیاست به‌ویژه دانش و بینش بومی»و با «رویکرد حلّ مسائل موجود ایران» است.

     از این‌رو، ضمن استقبال از ایده های نو و خلاقانه، برخی اولویت‌ها و موضوع‌های پیشنهادی، برای تدوین مقاله در پژوهشنامه علوم سیاسی، به شرح زیر اعلام می‌شود:

 

-       آسیب شناسی توسعه سیاسی در جمهوری اسلامی ایران

-       آسیب شناسی سیاسی دلایل ناکارآمدی سیاستگذاری توسعه اقتصادی مناطق مرزی در ایران

-       آسیب شناسی سیاستگذاری ج. ا. ایران در ساماندهی کولبران و بدوکی ها

-       آسیب شناسی گفتمان انقلاب اسلامی و ارزشهای دنیای مدرن؛ حقوق بشر، صلح، همگرایی و همزیستی مسالمت آمیز

-       آسیب شناسی رویکرد سیاست خارجی ج. ا. ایران در جذب سرمایه گذاری خارجی

-       آسیب شناسی سیاسی تعدّد مراکز تصمیم گیری و مشکل مسئولیت پذیری و پاسخگویی در ج. ا. ایران

-       آسیب شناسی نقش مسئولین محلی (استانداران و فرمانداران) در اجرای سیاست های دولت در ج. ا. ایران

-       آسیب شناسی سیاست های کلی نظام در حوزه انسجام اجتماعی، هویت و همبستگی ملی

-       آسیب شناسی پدیده بی تفاوتی سیاسی در ایران کنونی

-       آسیب شناسی سیاست های حجاب در ج. ا. ایران

-       آینده پژوهی و نیاز سنجی گفتمانی در ایران

-       آینده پژوهی جنبش های سیاسی- اجتماعی در ایران

-       آینده پژوهی و بایسته های سیاسی ایران توسعه یافته در 1420

-       ارزیابی و دورنمای هیدروپولیتیک ایران؛ چشم اندازها و پیامدهای سیاسی تغییرات اقلیمی

-       ارزیابی دلایل سیاسی نهضت سند نویسی های راهبردی و عدم توفیق آن در ایران

-       بررسی دلایل سیاسی- اجتماعی مقاومت اجتماعی در برابر سیاست های جمعیتی ج. ا. ایران

-       تکاپوها، وضعیت سنجی و آینده نگاری کارکردهای طبقه متوسط سنتی و جدید در تحولات سیاسی ایران

       - توسعه تکنولوژیک، هوش مصنوعی و سیاست ورزی در ایران

-       جایگاه نشاط سیاسی- اجتماعی در ایران در نظام سیاستگذاری و اجرایی کشور

-       جریان شناسی کنشگران صلح و مصالحه سیاسی در ج. ا. ایران

-       جریان شناسی و بررسی تعاملات و تقابلات مطبوعات سیاسی مکتوب، رسانه ها، شبکه های اجتماعی و ماهواره ای داخل و خارج کشوردر موضوعات مهم

-       چشم انداز ابر چالش های سیاسی در ایران

-       چشم انداز تعاملات قوا در ج. ا. ایران

-       خود تحریمی ها و تأثیر آن بر وضعیت توسعه سیاسی در ایران

-       دلایل شکست سند چشم انداز 20 ساله در ایران؛ درس هایی برای آینده

-       دولت و نهاد دانشگاه در ج. ا. ایران

-       زنان و سیاست ورزی در ج. ا. ایران؛ موفقیت ها و ناکامی ها

-       ظرفیت ها و چالش های حقوق شهروندی در ج. ا. ایران

-       مسائل و سیاست های کارگری در ج. ا. ایران

-       مسأله دوتابعیتی ها؛ از رویکرد توطئه انگارانه تا رویکرد فرصت محور در چشم انداز تطبیقی

-       مسأله مهاجرت در ایران؛ بررسی سیاست های ج. ا. ایران در ایجاد شرایط بازگشت مهاجران به وطن

-       نحوه مواجهه ج. ا. ایران با مناسبت های ملی و مذهبی؛ آسیب شناسی و راهکارها 

-      نقش و جایگاه دولت، طبقات و نیروهای اجتماعی در توسعه سیاسی (دولت توسعه گرا، احزاب، نهادهای مدنی، نخبگان توسعه خواه، روشنفکران، روحانیت، سبلیرتی ها)

-       نهاد دولت و سیاست های اجتماعی در پسا ناآرامی های سال 1401

-       نهاد دولت، بایسته های کارآمدی و سیاست ورزی در ایران

-       وضعیت سنجی وزن و تأثیر آراء مردم بر سرنوشت خویش در ج. ا. ایران

-       وضعیت سنجی کمّی و کیفی شکاف های دولت و ملت در ایران و راهکارهای ترمیم آن

-       وضعیت سنجی تأثیرگذاری سیاستگذاری های محرومیت زدایی در ج. ا. ایران

-       وضعیت سنجی و آسیب شناسی سیاسی نیروها، اقشار و طبقات اجتماعی در ایران کنونی

-       وضعیت سنجی، بررسی تطبیقی و آسیب شناسی سیاسی بازارهای مالی(بورس) در ایران کنونی

-       وضعیت سنجی نسبت توسعه سیاسی و فساد در ایران

-       وضعیت سنجی کیفیت حکمرانی در ایران (پیشران ها، بازدارنده ها و چشم اندازها)

-       وضعیت سنجی و آینده نگاری رشته علوم سیاسی در ایران

-     مطالعات تطبیقی (بررسی هریک از محورهای اعلامی بصورت مقایسه ای با دیگر کشورها با هدف آگاهی، ارائه چشم انداز و پیشنهادات راهبردی)

 

 

با سپاس

دبیرخانه پژوهشنامه علوم سیاسی

https://www.ipsajournal.ir

 

همایش بین المللی مکتب ایرانی صلح

 

فراخوان مقاله

هشتمین همایش سالانه انجمن علمی مطالعات صلح ایران (١٤٠٣)

همایش بین المللی مکتب ایرانی صلح

 

محورهای پیشنهادی

ـ امکان سنجی و آینده پژوهی تحقق صلح بر مبنای فرهنگ و مکتب ایرانی صلح

- تاملات نظری در باب مکتب ایرانی صلح بر مبنای ادبیات و فولکلور ایرانشهری

- مطالعات و مبانی اخلاقی، الهیاتی، کلامی، عرفانی، فلسفی و هستی شناختی صلح در ادیان و مذاهب مختلف در حوزه تمدنی ایران

- مطالعات و مبانی صلح در هنر و معماری ایرانشهری

- تحقق صلح در تجربه های زیسته مردمان ایرانشهر

- سیاست ورزی ایرانی از خلال مکتب ایرانی صلح؛ گذشته، حال و آینده

- بررسی مکتب ایرانی صلح در رشته های مختلف علوم انسانی

- نظریه پردازی، مدلسازی و طرح گفتمانی مکتب ایرانی صلح

-راه های بهره گیری از فناوری های پیشرفته در برساختن مکتب ایرانی صلح

- و دیگر موضوعات و عناوین مرتبط با مکتب ایرانی صلح

 

نشانی:

[e-mail]

 

زمانبندی همایش گفتمان صلح و دولت آینده در ایران

 زمانبندی همایش علمی – تخصصی دو روزه

گفتمان صلح و دولت آینده در ایران

سه شنبه و چهارشنبه/ دوم و سوم امرداد ۱۴۰۳ .  ساعت: ۱۶ تا ۲۰.۳۰

برنامه روز نخست (سه شنبه دوم امرداد ۱۴۰۳)

مدیر نشست: امیر دبیری مهر

سخنران	عنوان سخنرانی	زمان
/////	افتتاحیه	16 تا 16.15
مجتبی مقصودی	نهاد دولت و پارادوکس های صلح در ایران	۱۶.۱۵ تا ۱۶.۳۰
فرشاد مومنی	اقتصاد صلح محور	۱۶.۳۰ تا ۱۶.۴۵
بهرام بیات	صلح اجتماعی و سیاست انتظامی	۱۶.۴۵ تا ۱۷
مصطفی معین	نقش آموزش عالی در شکل گیری گفتمان صلح	۱۷ تا ۱۷.۱۵
مقصود فراستخواه	کنشگران مرزی و گفتمان صلح اجتماعی ـ سیاسی	۱۷.۱۵ تا ۱۷.۳۰
عباسعلی رهبر	دلایل دور ماندن جریان های سیاسی امروز از "سیاست دوستی"	۱۷.۳۰ تا ۱۷.۴۵
محمدرضا تاجیک	گفتمان صلح؛ تغییر پارادایمی در سیاست ایران	۱۷.۴۵ تا ۱۸
علی اکبر علیخانی	غیریت سازی و صلح ستیزی در فرهنگ سیاسی ایران امروز	۱۸ تا ۱۸.۱۵
زهرا نژادبهرام	شبکه های مجازی و گفتمان صلح	۱۸.۱۵ تا ۱۸.۳۰
ماشاالله شمس الواعظین	صلح اجتماعی و مرجعیت رسانه در ایران	۱۸.۳۰ تا ۱۸.۴۵
گارینه کشیشیان سیرکی	گفتمان صلح و زنان در ایران معاصر	۱۸.۴۵ تا ۱۹
علی اصغر سیدآبادی	دهه هشتادی ها و صلح با طبیعت	۱۹ تا ۱۹.۱۵
محمد جلالی	صلح مدنی؛ نقش نهادها و انجمن ها در ایجاد گفتمان صلح آمیز	۱۹.۱۵ تا ۱۹.۳۰
رحمان قهرمانپور	گفتمان صلح و نظام انتخابات در ایران	۱۹.۳۰ تا 19.45
/////	پرسش و پاسخ	19.45 تا 20

 

 

برنامه روز دوم (چهارشنبه سوم امرداد ۱۴۰3)

مدیر نشست: بهاره سازمند

سخنران	عنوان سخنرانی	زمان
/////	افتتاحیه روز دوم	16 تا 16.15
کیومرث اشتریان	بایسته های سیاستگذاری گفتمان صلح در ایران	۱۶.۱۵ تا ۱۶.۳۰
علی اصغر قاسمی	گفتمان صلح و مصالحه در گذار به دموکراسی	۱۶.۳۰ تا ۱۶.۴۵
محمدکاظم سجادپور	گفتمان صلح و سیاست خارجی	۱۶.۴۵ تا ۱۷
عبدالامیر نبوی	ایران و نقش صلح سازی در بحران های بین المللی	۱۷ تا ۱۷.۱۵
حسین علایی	گفتمان صلح و نیروهای مسلح در ایران	۱۷.۱۵ تا ۱۷.۳۰
رخساره فضلی	گفتمان صلح در سیاستگذاری های آموزش و پرورش	۱۷.۳۰ تا ۱۷.۴۵
محمد درویش	گفتمان صلح و محیط زیست	۱۷.۴۵ تا ۱۸
محمد منصورنژاد	حوزه های علمیه و گفتمان صلح در ایران	۱۸ تا ۱۸.۱۵
محمدرضا ضیایی بیگدلی	گفتمان صلح و نگاهی به چالش های حقوقی در ایران معاصر	۱۸.۱۵ تا ۱۸.۳۰
مهدی ذاکریان	گفتمان صلح و مساله حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران	۱۸.۳۰ تا ۱۸.۴۵
سعیده سعیدی	گفتمان صلح و مساله مهاجرت ایرانیان	۱۸.۴۵ تا ۱۹
محمدامین رشادت	مهاجران و گفتمان صلح اجتماعی	۱۹ تا ۱۹.۱۵
رسول صادقی	مهاجرت، صلح و امنیت پایدار	۱۹.۱۵ تا ۱۹.۳۰
ماندانا تیشه یار	گفتمان صلح در سیاست همسایگی	۱۹.۳۰ تا 19.45
/////	پرسش و پاسخ	19.45 تا 20

نشانی: تهران، خیابان استاد نجات اللهی، بوستان ورشو، خانه اندیشمندان علوم انسانی، تالار فردوسی

همایش گفتمان صلح و دولت آینده در ایران

انجمن علمی مطالعات صلح ایران و خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می کنند:

 

همایش علمی- تخصصی دو روزه

گفتمان صلح و دولت آینده در ایران

 

با سخنرانی صاحبنظران برجسته(به ترتیب الفبا)

کیومرث اشتریان / بهرام بیات / محمدرضا تاجیک / ماندانا تیشه یار/ محمد جلالی / امیر دبیری مهر / محمد درویش / مهدی ذاکریان / محمدامین رشادت / عباسعلی رهبر / بهاره سازمند / محمدکاظم سجادپور / سعیده سعیدی / علی اصغر سیدآبادی / ماشاالله شمس الواعظین / رسول صادقی / محمدرضا ضیایی بیگدلی / حسین علایی / علی اکبر علیخانی / مقصود فراستخواه / رخساره فضلی / علی اصغر قاسمی / رحمان قهرمانپور / گارینه کشیشیان سیرکی / مصطفی معین / مجتبی مقصودی / محمد منصورنژاد / فرشاد مومنی / عبدالامیر نبوی / زهرا نژادبهرام

 

محورهای سخنرانی:

برگزارکنندگان همایش ضمن باورمندی به ضرورت کاربست "گفتمان صلح" به مثابه دال مرکزی سیاست ورزی ایرانی در کمک به برون رفت جامعه ایران از مسائل و مشکلات جاری کشور؛ می کوشند از منظر وضعیت سنجی و آینده نگاری مهمترین موضوعات مبتلابه در حوزه های اقتصاد، سیاست داخلی، سیاست خارجی، جوانان، زنان، مهاجرت، محیط زیست، سیاست نظامی و انتظامی، حقوق بشر، نهادهای مدنی، آموزش و پرورش، آموزش عالی، توسعه سیاسی و گذار به دموکراسی، نظام انتخاباتی و احزاب سیاسی، رسانه ها و فضای مجازی، حقوق بین الملل، دینداری و حوزه های علمیه را مورد طرح و بررسی و تجویز قرار دهند.

زمان برگزاری: سه شنبه و چهارشنبه دوم و سوم امرداد ۱۴۰۳

ساعت: ۱۶ تا :۲۰

نشانی: تهران، خیابان استاد نجات اللهی، بوستان ورشو، خانه اندیشمندان علوم انسانی، تالار فردوسی

 

بیانیه انجمن علمی مطالعات صلح ایران در آستانه برپایی دولت چهاردهم

به نام خداوند جان و خرد

 

بیانیه

 انجمن علمی مطالعات صلح ایران در آستانه برپایی دولت چهاردهم

گفتمان دولت صلح؛ ضرورت نهاد حکمرانی در ایران

 

خدمت ملت شریف ایران و کارگزاران نهاد حکمرانی

همانطور که مستحضر هستید، گسترش و تعمیق زمینه های خشونت ورزی و شرایط ناصلح در ایران کنونی، بیش از هر عامل دیگری و خلاف آمد روزگار، متأثر از عملکرد نهاد دولت در سالهای گذشته است؛ دولتی که باید متولی صلح مثبت و فراگیر و متوازن نه تنها در جامعه ایران، بلکه در سطح منطقه و جهان باشد. این واقعیت، سبب کاهش نشاط اجتماعی و امید به آینده، به ویژه در میان نسل جوان شده است.

با اینهمه، ما باور داریم که سیاستمدار همچنان می تواند نقش کلیدی را برای دوری از خشونت و گذار از شرایط ناصلح به سوی یک زیست خوب و صلح مدار در جامعه ایفا کند. تجربه ناکارآمدی گفتمان های دولت های پیشین در ایران، ضرورت طرح یک گفتمان نوین از سوی دولت چهاردهم را به خوبی نشان می دهد. ما می دانیم که حکمرانی، کوشش آگاهانه، سازمان یافته، مسوولانه و موثر دولت ها برای رویارویی سازنده و راهگشا با مسایل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشور است. از این رو، بر این باوریم که «حکمرانی صلح» می تواند دالٌ مرکزی گفتمان دولت چهاردهم برای حکمرانی در معنایی که گفته شد باشد.

امروز جامعه ایران نیازمند دمیدن یک روح تازه است. سرمایه های فرهنگی، دینی، عرفانی، اجتماعی و آیین ها و سنت های دیرینه ما، آموزه های بسیاری برای صلح خواهی و همزیستی مسالمت آمیز در روابط میان مردم و دولت و تعامل آشتی جویانه با جهانیان را در دل خود دارند. «گفتمان صلح» راهی تازه در پیش روی سیاستگذاران در عرصه های گوناگون باز می کند و «مکتب ایرانی صلح» این قابلیت را دارد که نه تنها از دشواری های زیست در سطح داخلی بکاهد، بلکه مرهمی بر دردهای مردمان منطقه فرهنگی ما و نیز مصائب همدینان و همکیشان ما در سراسر جهان باشد و رویکردی تازه از روابط انسان دوستانه و عزتمندانه را در عرصه روابط بین الملل به نمایش بگذارد.

انتخاب گفتمان صلح و ایفای نقش به مثابه یک بازیگر صلح طلب، پنجره تازه ای به روی افزایش قدرت ملی می گشاید. بر پایه گفتمان صلح، زمینه بازکردن آغوش گرم وطن به روی ایرانیان خارج از کشور فراهم می شود و ظرفیت تعاملی جامعه ایران با جهان، فرصتی تازه می یابد. با در نظر داشت نقش و عاملیت انسان ها در برپاداری صلح، ما خواهان پیگیری رویکرد صلح مدارانه در رفتار و گفتار سیاستمدارانی هستیم که سکان دولت چهاردهم را به دست می گیرند. و آمادگی آن را داریم تا به دولت یاری دهیم تا با بهره گیری از اندیشه ها و تجربیات دانشگاهیان و دیگر اقشار جامعه، قواعد بازی حکمرانی بر پایه ایده صلح را تدوین و اجرا نماید.

سخن پایانی آنکه، افق ما، افق صلح است و راه تداوم سربلندی و پیشرفت میهن مان را در گام برداشتن به سوی «دولت صلح» در ایران می بینیم.

انجمن علمی مطالعات صلح ایران

۲۵ تیرماه ۱۴۰۳

ناهمترازی قدرت سیاسی - اجتماعی زنان در جمهوری اسلامی

سخنرانی دکتر مجتبی مقصودی با عنوان

 

ناهمترازی قدرت سیاسی - اجتماعی زنان در جمهوری اسلامی؛

در پرتو بررسی از جا ماندگی و بدکارکردی نظام سیاستگذاری

 

در

📤 دومین کنفرانس بین‌المللی مطالعات زنان:

سیاستگذاری جنسیتی و قدرت زنان: ادغام اجتماعی و برقراری عدالت

هفدهم تیر ماه ۱۴۰۳

فرهنگسرای اندیشه

 

«مجتبی مقصودی» عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و بنیانگذار انجمن علمی مطالعات صلح نیز در سخنرانی خود با عنوان «ناهمترازی قدرت سیاسی _ اجتماعی زنان در جمهوری اسلامی؛ در پرتو بررسی از جاماندگی و بدکارکردی نظام سیاستگذاری» گفت: مسائل زنان در سطح جهان و ایران در دهه‌های اخیر بیش از پیش در دستور بررسی و کنکاش محافل دانشگاهی، تحلیل‌گران حوزه عمومی و رسانه‌ها قرار گرفته است.

وی افزود: یکی از ابعاد به شدت چالشی، بررسی و وضعیت‌سنجی جایگاه و سهم زنان در هرم قدرت سیاسی اعم از نهادهای حاکمیتی، قوه مجریه، مقننه، قضائیه و مدیریت‌های کلان است که به انتشار ده‌ها اثر منجرشده و این در حالی است که در حوزه‌های عمومی در بسیاری از موارد زنان همدوش و همتراز مردان به فعالیت‌های اجتماعی و مدنی مشغول هستند. در ایران نیز با وجود جایگاه قابل اعتنای زنان در حوزه‌های اجتماعی و در ساحت‌های عمومی و مدنی، زنان کشورمان در دهه‌های اخیر در حوزه‌های سیاسی و بویژه هرم قدرت سیاسی، گاهی از جایگاه درجه دوم و چندم برخوردار بوده و در مواردی به رسمیت شناخته نشده و نقش حاشیه‌ای ایفا می‌کنند.

نظام سیاست‌گذاری کشور زمینه‌ساز تبعیض است

یافته ها

1-         در حالی که زنان با توجه به ظرفیت ها و توانمندی های فردی در سطوح اجتماعی از شأن و منزلت مناسب تری برخوردار بوده و عامل جنسیت کمتر مانعی برای در فعالیت های حوزه اجتماعی، عمومی و مدنی محسوب می شود؛ در سطوح حکومتی و حاکمیتی با ورود نظام سیاستگذاری به عرصه تنظیم گری مناسبات، اعوجات و موانع حضور زنان در قدرت سیاسی آغاز می شود.

2-         دومین ادعای مقاله این است که نظام سیاستگذاری کشور بجای رعایت عدالت جنسیتی، خود زمینه ساز تبعیض در این حوزه است. این رویکرد تبعیض گونه متأثر ازجا ماندگی هستی شناسانه و معرفت شناسانه مسئولین در قدرت، و نیز بدکارکردی ساختاری و روشی مبتنی بر منافع گروه های ذینفع است که مسئولان آن با نفی، تردید و بهانه تراشی در حقوق شهروندی، حضور زنان را در عرصه های قدرت برنتایبده و منابع کمیاب را دور از دسترس بخش های قابل توجهی از جامعه و به ویژه زنان قرار داده است؛ بدین ترتیب و عملا ناهمترازی قدرت سیاسی - اجتماعی زنان در جمهوری اسلامی را دامن زده و تشدید کرده است.

3-         ناهمترازی قدرت سیاسی - اجتماعی زنان در سال های اخیر تشدید گردیده است و زنان جامعه ایران برخی جایگاه های قبلی را با توجه به نگاه مردانه و ایدئولوژی تبعیضی پشتوانه آن از دست داده اند و این در حالی است که در حوزه نهادهای مدنی و ارتباطات اجتماعی به واسطه مشارکت در جنبش های اجتماعی حق طلبانه جایگاه قابل احترام تری یافته اند

صلحی که همه صلح ها را بر باد داد

دو شنبه های کتاب ماه

همخوانی و هم اندیشی کتاب

کتاب منتخب تیرماه 1403

همراهان گرامی

با عرض سلام و احترام

به اطلاع می رساند دهمین جلسه «همخوانی و هم اندیشی» کتاب، مورخ ۱۸ تیر ١۴٠٣ ساعت ١٧، با حضور اهل مطالعه و نظر برگزار خواهد شد.

 

کتاب منتخب تیر ماه ۱۴۰۳، «صلحی که همه صلح ها را بر باد داد»

 نوشته دیوید فرامکین از نشر ماهی است.

 

* دکتر مجتبی مقصودی و دکتر مقصود فراستخواه، این جمع را همراهی خواهند نمود.

 

نهاد دولت و مسئولیت گسترش ناصلح در ایران

 

نهاد دولت و مسئولیت گسترش ناصلح در ایران

مجتبی مقصودی

منتشره در کتاب "صلح ایرانی در جستجوی مسیرهای صلح در ایران امروز" به همت دکتر نعمت الله فاضلی

تهران، نشر همرخ نگاشت با همکاری انجمن علمی مطالعات صلح ایران، بهار 1403، صص 135- 152

چکیده

      گسترش و تعمیق زمینه و زمانه ناصلح در ایران کنونی بیش از هر عامل دیگری و خلاف آمد روزگار متأثر از نهاد دولت است، دولتی که منطقا می بایست متولی و الگوی صلح مثبت و فراگیر و متوازن نه تنها در جامعه ایران، بلکه در سطح منطقه و جهان باشد.

        واقعیت ناصلح در ایران ناظر بر وضعیت رقت برانگیز و رو به خرابی مستمر در اکثر حوزه های مُلک و مملکتداری چون ساختار و عملکرد دولت و کارگزاران رسمی، نحوه توزیع و تخصیص منابع، جریان آزاد اطلاعات، روابط با کشورهای همسایه و جهان، سطح سرمایه انسانی و اجتماعی، وضعیت حقوق شهروندی، سلامت محیط کسب و کار و سطح اشتغال، شفافیت و فساد، بهداشت و درمان، آموزش، محیط زیست، نشاط اجتماعی و امید به آینده است که نه تنها موجبات نارضایتی، بلکه آشفتگی عینی و ذهنی اکثریت جامعه را فراهم آورده است که هر یک از اقشار و گروه های اجتماعی بسته به امکانات و گریزگاه ها بدنبال کنار آمدن و یا فرار و خلاصی از این وضعیت اند.

        این مقاله با تأکید بر نقش مسلط نهاد دولت، به استناد گزاره ها و فکت های قابل اعتناء بر این نکته پای می فشارد که در دوران معاصر، دولت مدرن در ایران علیرغم برخی اعوجاجات تاریخی و بدکارکردی ها در حوزه  توسعه سیاسی، در مابقی ابعاد روندی رو به جلو را تجربه می کرده است؛ ولی در چند دهه اخیر این اعوجاجات و بدکارکردی علاوه بر حوزه سیاسی به همه بخش ها و حتی کوچکترین بخش هایی که دولت در آن ورود دارد یا ورود پیدا کرده است سرایت یافته و این بخش ها و قسمت ها را از درون و بیرون دچار نابسامانی و حتی اضمحلال کرده است. به عبارتی؛ در چند دهه اخیر به صرافت و فراست دریافته ایم که ورود و مداخله دولت در هر موضوع ساده ای آن را به مسأله و معضلی تبدیل کرده است.

       واقعیت آن است که نهاد دولت در ایران که منطقا پسوند "مدرن" را هم با خود یدک می کشد و بخش اعظم امکانات و منابع را در اختیار دارد و به ویژه در نیم قرن اخیر از درآمدهای نفتی بصورت گسترده بهره مند گردیده است در روندی رو به تزاید از ایفاء به مسئولیت ها و وظایف ذاتی خود و از جمله برقراری صلح مثبت در قبال جامعه ملی بازمانده و حتی در گذر زمان از پذیرش مسئولیت و وظایف نه تنها ثانویه، بلکه مسئولیت ها و وظایف اولیه و ذاتی خود سرباز می زند و متاسفانه به دلایلی که شرح جداگانه ای می طلبد این نهاد نیازی به پاسخگویی هم احساس نمی کند.

       واقع بینانه و صادقانه باید گفت این دولت جایگاه و پایگاه خود را در میان بخش ها و اقشار مختلفی از جامعه از دست داده است؛ و حتی می توان مدعی شد که این دولت در حال حاضر دیگر نمایندگی اکثریت جامعه را برعهده ندارد؛ لذا بجای داوری بی طرفانه و مصالحه گرانه میان طبقات، اقشار و نیروهای اجتماعی و قبول مسئولیت اولیه و بدیهی در برقراری امنیت، توسعه و رفاه اجتماعی و تعمیق کرامت انسانی و ترویج و استقرار صلح و به ویژه صلح مثبت؛ در عمل با عدول از بیطرفی، با فرافکنی مشکلات و تنگناها، و بی اعتنا به تحولات نوین جهانی به جایگاه یک گروه در قدرتِ مناقشه طلب، تغییر وضعیت و تقلیل جایگاه و جهت داده است تا جایی که در حال حاضر؛ خود به عنوان مهمترین دشواره و اُمّ المسائل ایران بدل شده است در چنین شرایطی، گذار از وضعیت کنونی و رسیدن به دولتی توسعه گرا و مصالحه جو که به مسئولیت های کلاسیک و نوین خود متعهد و پاسخگو باشد نیازمند همفکری، هم افزایی، مصالحه و ائتلاف نظری و عملی همه ی نیروهای اجتماعی و سیاسی و علاقمندان به سرنوشت ایران است.