استقبال ازکارگاه های پروپوزال نویسی و مقاله نویسی

گزارش: آزاده یاسایی      از سلسله کارگاه های تخصصی انجمن علوم سیاسی ایران کارگاه های پروپوزال نویسی و مقاله نویسی توسط دکتر مجتبی مقصودی و دکتر امیر محمد حاج یوسفی در دو هفته گذشته برگزار شد.      سوم و دهم آذرماه دفتر انجمن پذیرای علاقمندانی پرشور از دانشگاه های مختلف و از جمله شهرستان ها برای این دو کارگاه آموزشی بود. ویژگی شاخص کارگاه پروپوزال نویسی که توسط دکتر مجتبی مقصودی دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی اداره گردید، وجه کاربردی آن بود، با شروع این کلاس هریک از دانش پژوهان با انتخاب و ارائه عنوان و موضوع پژوهشی خود بخشی از اداره کلاس را برعهده گرفتند. در مسیر پیشرفت مباحث کارگاه، ساختار طرح تحقیق دانش پژوهان با مشارکت تک تک دانشجویان تکمیل گردید، بدین ترتیب هریک از مشارکت کنندگان به صورت عملی و کاربردی در پایان کارگاه، یک پروپوزال نسبتا جامع و کامل در اختیار داشتند.       در کنار کار عملی در این کارگاه به موضوعاتی مانند؛ چیستی پژوهش علمی، مراحل تدوین  و ساختار یک طرح تحقیقاتی، نحوه انتخاب موضوع و عنوان پژوهشی، ویژگی ها و خصوصیات عنوان مناسب، اهمیت روش و متدولوژی تحقیق، مروری بر برخی روش های پژوهش در دانش سیاسی، اهمیت و کارکردهای طرح تحقیق و روشمند بودن آن ( به مثابه نقشه راه در مسیر پژوهش ) و جایگاه طرح تحقیق به عنوان فصول اول پایان نامه های دانشجویی نیز اشاره شد. سپس مراحل 15 گانه تهیه یک پروپوزال خوب و مناسب به صورت جزء به جزء مورد طرح و ارائه قرار گرفت. در اثنا کارگاه رییس انجمن علوم سیاسی ایران به پرسش های دانشجویان از جمله؛ تفاوت بین موضوع و عنوان پژوهش، تفاوت طرح مساله با چکیده و مقدمه ، و... پاسخ داد.

الزامات بازنگری در مناسبات ایران با حوزه فارسی زبانان

دومین همایش بازنگری روابط ایران و کشورهای آسیای مرکزی پس از فروپاشی شوروی و چشم انداز آینده، دانشگاه فردوسی مشهد، 4 و 5 آبان 1389.سی دی همایش.صص 282 - 265      مجتبی مقصودی و منیره عرب چکیده:جمهوری های تازه استقلال یافته آسیای مرکزی، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، به دلیل عدم برخورداری از تجربه کافی در زمامداری، تنش های داخلی، نابسامانی های اقتصادی و فقدان هویت فرهنگی مشترک با مشکلات عدیده ای مواجه بودند؛ لذا در پی توسعه انواع جدیدی از روابط در سطح منطقه برآمدند. این در حالی بود که تجزیه و اضمحلال شوروی و پایان نظام دو قطبی فرصت مناسبی را فراهم نمود تا بازیگران منطقه ای و بین المللی برای دستیابی به نقشی مهم و تأثیرگذار در راستای تحقق اهداف خود گام بردارند.  در این بین موقعیت خاص ژئوپلیتیک ایران در منطقه در کنار علقه های کهن و دیرپای فرهنگی، شرایط مساعدی برای ایفای نقش منطقه ای ایران فراهم نمود؛ که البته نه تنها ایران از این فرصت بی نظیر تاریخی  به خوبی بهره برداری نکرد ، بلکه با اتخاذ سیاست های نامناسب فرصت را به دیگر رقبای منطقه ای واگذار نمود. سرنگونی طالبان در افغانستان و بحران داخلی در تاجیکستان از دیگر فرصت هایی بود که ایران با توجه به توانایی ها و قابلیت های فرهنگی خود در منطقه می توانست برای افزایش قدرت نفوذ و تعاملات منطقه ای خود از آن بهره گیری نماید؛ این بار نیز، دستگاه سیاست خارجی با رویکرد حداکثری و ایدئولوژیک، در راستای برپایی نظامی سیاسی بر پایه مدل جمهوری اسلامی گام برداشت که با بی رغبتی داخلی، واکنش قدرت های بزرگ و مقاومت کشورهای منطقه رو به رو شد  و در نهایت کمرنگ شدن نقش ایران را در پی داشت. در میان کشورهای فارسی زبان، با توجه به ظرفیت های بالقوه اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و سیاسی، ایران می تواند نقش پررنگ و مهمی در همگرایی و وحدت منطقه ای داشته باشد. در این مقاله سعی شده مشخص شود چه الزامات و ضرورت هایی برای بازنگری مناسبات ایران با کشورهای فارسی زبان وجود دارد و ایران چه رویکرد ، مواضع و کارکردهایی را باید در این عرصه در پیش گیرد؟ فرضیه پژوهش این است که با توجه به اشتراکات فرهنگی-   هویتی کشورهای فارسی زبان به ویژه ایران ، افغانستان و تاجیکستان و لزوم همگرایی منطقه ای ، ایران از توانایی ها و قابلیت های لازم برای افزایش قدرت نفوذ و ایفای نقشی کلیدی در منطقه برخوردار است. همچنین در نوشتۀ حاضر، ضمن بررسی جایگاه  همگرایی منطقه ای از دیدگاه سازه انگاری و در راستای تحقق اهداف همگرایی منطقه ای فارسی زبانان، بر ضرورت های توجه و بهره گیری بیشتر ایران  از ظرفیت های عمیق فرهنگی- هویتی( به ویژه عنصر مشترک زبانی ) با تأکید بر بازنگری در مناسبات ایران با حوزه فارسی زبانان پرداخته خواهد شد و نقش ، سهم و مسئولیت کلیدی و تاریخی ایران  مورد بررسی قرار خواهد گرفت. کلید واژه ها : سازه انگاری، سیاست خارجی، ایران، افغانستان، تاجیکستان، فارسی زبانان

کتاب: تمدن ایرانی؛ فراسوی مرزها

تمدن ایرانی؛ فراسوی مرزهامجتبی مقصودی - ماندانا تیشه یارتهران: انتشارات تمدن ایرانی، 1388چاپ اول،173 صص مقدمه هنگامی که از ”تمدن“ صحبت به میان می‌آید، انسان ناخودآگاه به یاد گذشته‌های دور می‌افتد. گویی که این کلمه باری از قدمت و دیرینگی را به دوش می‌کشد. تمدن در نگاه نخست، یادآور ویژگی‌ها و خصوصیاتی است که مردم هر سرزمین از دیرباز روابط اجتماعی، شیوه زیست، نحوه حکومت‌داری، ارتباطات درون فرهنگی و مراودات خود با سایر اقوام و جوامع را براساس آن بنیان نهاده و بسیاری از آنها را نسل به نسل، به فرزندان خود منتقل نموده‌اند و اینک ما را به وارثان میراث عظیم بدل ساخته‌اند. این برداشت از تمدن البته گویای همه واقعیت وجودی آن نمی‌تواند باشد زیرا پویایی و تحول تمدن‌های قدیم و زایش تمدن‌های جدید طی سده‌های اخیر و تداوم این تحول تا عصر حاضر، موجب شده است که ما جز میراث داران تمدن‌های کهن، از نقش و جایگاه دیگری را نیز برخوردار باشیم. براین اساس مردمان هر دوره از جمله دوران معاصر جز وظیفه حفظ و انتقال پیشینه فرهنگی ـ تمدنی سرزمینی که به آن تعلق دارند، می‌بایست به نوبه خود از عهده فرآیند تمدن‌سازی نیز برآیند و چیزی را بر کاروان در حال حرکت و پویای تمدن بشری بیافزایند. این امری اجتناب‌ناپذیر است و سستی و انفعال در مقابل آن و یا گریز از آن مانع از آن نخواهد شد که نسل‌های آینده به دوران ما به عنوان دوران رشد و شکوفایی یک تمدن نوین و یا مقوم تمدنی کهن بنگرند و یا آنکه این عصر را دوران انحطاط تمدنی و واماندگی از قافله پیشرفت بشری بنامند. از این منظر، تمدن نمی‌تواند امری قدیمی، دور از دسترس و غیرقابل تغییر باشد. تمدن‌ها در هر عصر با انسان‌ها به دنیا می‌آیند، زندگی می‌کنند و بعد از آنان همچنان به حیات خود ادامه می‌دهند. این تنها پیشینیان نبودند که وظیفه تمدن‌سازی را بر عهده داشتند، ما نیز نقش ویژه‌ای در ایجاد، احیا، حفظ و تقویت عناصر تمدنی عصر خود بر عهده داریم. با این همه نمی‌توان انکار کرد که توجه به مسائل تمدن و تحولات تمدنی در قرن گذشته تحت‌الشعاع بسیاری از معادلات سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، نظامی و ایدئولوژیک بوده و کمتر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در واقع با نگاهی به پیشینه بحث‌های تمدنی در سده گذشته به جز مواردی معدود همچون آثار آرنولد توین بی که با بررسی 26 تمدن، بحث‌های نوینی را در حوزه شناخت تمدن‌ها مطرح نمود و یا فوکوتساوا یوکیشی که کتاب ارزشمند ”نظریه تمدن“ او به واسطه تأثیر بسزایی که در رشد و توسعه ژاپن در قرن بیستم بر جای گذاشت، توسط یونسکو به عنوان یکی از آثار برگزیده انتخاب شده است، به ندرت می‌توان به مطالبی بدیع و جامع در زمینه ویژگی‌های تمدنی در عصر حاضر دست یافت.

برنامه نقد و بررسی کتاب: پژوهش در علوم سیاسی

انجمن علوم سیاسی ایران برگزار می کند   جلسه نقد و بررسی کتاب "پژوهش در علوم سیاسی" رویکردهای اثبات گرا، تفسیری و انتقادی (ناشرین: دانشگاه امام صادق (ع)، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی)   با حضور دکتر قاسم افتخاری دانشیار گروه روابط بین الملل دانشگاه تهران دکتر حسین سلیمی دانشیار گروه روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی و نویسنده کتاب دکتر کاووس سیدامامی   زمان: سه شنبه 8 آذر ساعت :17:30 الی 19 محل برگزاری: خیابان انقلاب، بین فخر رازی و دانشگاه، خیابان لبافی نژاد، نبش کوچه انوری، شماره 1، دفتر انجمن علوم سیاسی ایران   روابط عمومی انجمن علوم سیاسی ایران

همایش بحرین و جزایر ایرانی خلیج فارس از دریچه‌ی اسناد

انجمن علوم سیاسی ایران و دیده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران انجمن دوستداران میراث فرهنگی افراز انجمن فرهنگی ایران‌زمین (افراز) مؤسسه‌ی فرهنگی خورشید راگا برگزار می‌کنند:   همایش بحرین و جزایر ایرانی خلیج فارس از دریچه‌ی اسناد   سخنرانان: دکتر مجید تفرشی: بحرین و جزایر ایرانی خلیج فارس از دریچه‌ی اسناد وزارت امور خارجه‌ی انگلستان دکتر هوشنگ طالع: تاریخ تجزیه‌ی بحرین دکتر شروین وکیلی: تبار ایرانی مردمان جنوب خلیج فارس   زمان: سه‌شنبه، هشتم آبان‌ماه، ساعت 15/30   مکان: فرهنگ‌سرای ابن‌سینا (قانون)، فاز یکِ شهرک قدس (غرب)، نبشِ خیابان ایران‌زمین شمالی ورود برای عموم آزاد است

کارگاه آموزشی تحلیل گفتمان

گزارش : شراره عبدالحسین زاده    کارگاه آموزشی تحلیل گفتمان در بیست و ششم آبان ماه به مدت یک روز در دفتر انجمن علوم سیاسی ایران برگزار شد. این کارگاه آموزشی که با استقبال دانشجویان و تعدادی از اعضاء هیات علمی دانشگاه ها همراه بود توسط دکتر محمد رضا تاجیک از اساتید برجسته تحلیل گفتمان تشکیل شد.   دکتر تاجیک بحث خود را با تعریف گفتمان آغاز و عنوان کرد: گفتمان موضوعی بینارشته ای، بنیاحوزه ای و مقوله ای پیچیده به ویژه در عرصه مباحث اجتماعی و سیاسی است. گفتمان مبحثی سیال است و تعریف ثابت و واحدی  را برنمی تابد. بنابراین نظریه هر چیزی در ساحت گفتمانی معنا پیدا می کند و برای تعریف گفتمان نیز باید از منظر خود گفتمان به آن معنا داد. در نتیجه گفتمان نمی تواند بیرون از منطق خودش معنا پیدا کند. در واقع به تعداد گفتمان ها، تعریف از گفتمان وجود دارد.    وی سرآغاز نظریه گفتمان را به آرای فردیناند سوسور زبان شناس ساختار گرا و نظریه دال و مدلولی او مرتبط ساخت و ادامه داد: اگرچه در تحلیل گفتمان می توان جای پای نظریات متعددی را از جمله نظریات ساختارگرایی، پساساختارگرایی، فلسفه تحلیلی ویتگنشتاین، فلسفه فراتحلیلی دروتی، نشانه شناسی بارت، دیرینه شناسی و تبارشناسی فوکو و حتی روانکاوی لاکان مشاهده کرد . 

سیاست و حکومت در مالزی

تازه های نشر:    

  کتاب "سیاست و حکومت در مالزی" اثر پروفسور جایوم اناک در  320 صفحه توسط دکتر مجید خورشیدی و دکتر فخرالدین سلطانی به فارسی ترجمه و از سوی انتشارات سایه گستر در پاییز 1390 منتشر شده است.

کتاب در 16 فصل سازماندهی شده و نویسنده تلاش نموده تا چشم اندازی کلی از پیشینه تاریخی مردمان مالزی، دوران استعمار این کشور و نیز تحولات مربوط به تشکیل فدراسیون مالایا و در نهایت تاسیس فدراسیون مالزی ارایه نماید. کتاب پس از معرفی این تحولات، به ساختار فدراسیون، نظام پادشاهی، نظام پارلمانی و نیز نحوه تفکیک قوا در این کشور آسیایی پرداخته است.

در بخشهای دیگری از کتاب نحوه مدیریت تنوع قومی و چالشهای نظام سیاسی و مردم این کشور برای گردآوردن مردمانی با حداقل سه پیشینه نژادی، دینی و زبانی در یک هویت واحد، تشریح شده است. فصول پایانی کتاب به راهی که مالزی برای نیل به توسعه همه جانبه ظرف کمتر از 30 سال از کشوری فقیر، دور افتاده و مستعمره سابق، به کشوری با ثبات سیاسی و اقتصادی و تاثیر گذار در مسایل منطقه ای و حتی جهانی طی نموده اشاراتی دارد.

جایگاه هویت در پایان‌نامه‌های دانشجویی (بررسی موردی؛ پایان‌نامه‌های مقطع کارشناسی ارشد و دکتری رشته‌های علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه‌های دولتی شهر تهران)

مقاله: جایگاه هویت در پایان نامه های دانشجویی

مجتبی مقصودی

فصلنامه مطالعات ملی؛ ش31، سال هشتم، شماره 3، 1386: 98 - 81 

چکیده :با درک اهمیت و جایگاه «هویت» در مناسبات اجتماعی و تعاملات گروهی و با توجه به موقعیت بین رشته‌ای این مفهوم، این پژوهش درصدد است تا جایگاه موضوع و مفهوم هویت را درعناوین پایان‌نامه‌های مقطع کارشناسی ارشد و دکتری علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه‌های دولتی شهر تهران، در قالب بررسی کمّی و استقرایی، مورد شناسایی قرار دهد و از این‌رو، به این پرسش اساسی می‌پردازد که چه تعداد از پایان‌نامه‌های دانشجویی مقطع کارشناسی ارشد و دکتری رشته‌های علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه‌های دولتی شهر تهران، به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم، موضوع هویت را در عناوین و در دستور مطالعات خود داشته‌اند؟

در انجام این پژوهش، از روش و تکنیک تحلیل محتوا و در جمع‌آوری اطلاعات، از تمام‌شماری از 700 عنوان پایان‌نامه از 8 دانشگاه و مرکز آموزشی دولتی مستقر در شهر تهران استفاده شده و برای فهم بهتر موضوع، از دو مدل مفهومی بهره گرفته شده است. در مدل مفهومی اول، هویت به مثابه متغیری وابسته و متأثر از عناصر و مؤلفه‌های هویت‌ساز اعم از محیط داخلی و خارجی و در مدل مفهومی دوم، هویت به عنوان متغیری مستقل با طیف وسیعی از کارکردها و برون‌دادهای هویتی مورد توجه قرار گرفت. به کارگیری مفهومی موسع از هویت، منتج به این جمع‌بندی شد که حدود 40 درصد از پایان‌نامه‌ها، کم‌وبیش، موضوع هویت را در دستور کار خویش داشته‌اند. در برداشت مضیق و معطوف به صرف واژه «هویت»، تنها 6 عنوان پایان‌نامه و قریب به  یک درصد از مفهوم مذکور بهره گرفته‌اند.

کلیدواژه‌ها: هویت، پایان‌نامه دانشجویی، علوم سیاسی، روابط بین‌الملل، تحلیل محتوا

پیش نیازهای توسعه علمی دانش سیاسی درایران درعصر سایبری؛ با تاکید بر نقش انجمن علوم سیاسی ایران

پیش نیازهای توسعه علمی دانش سیاسی در ایران عصر سایبری

 

مجتبی مقصودی

سخنرانی در همایش ملی فضای مجازی و سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی

تبریز، تالار استاد شهریار، 1390/8/12 

     عصر سایبری چیست و به چه دنیایی ارجاع دارد و چه تاثیری بر دانش سیاسی کشور برجای گذارده است؟ چشم انداز و تاثیرات آتی این عصر بر این حوزه و این علم و نیز بر مناسبات اساتید و دانشجویان در ایران چیست، به علاوه پیش نیازهای توسعه علمی دانش سیاسی در ایران در عصر سایبری چه می باشد؟   

    علیرغم وجود تفاوت های ظریف و مهم میان فضای سایبری و فضای مجازی؛ عصر سایبری به دوران جدیدی اشاره دارد که با انقلاب در ساخت و بکارگیری سیستم های ارتباطات الکترونیکی و وقوع تحولات عظیم در عرصه های اطلاعاتی و ورود ابزارهای نوین در سطح اجتماعی نظیر اینترنت، شبکه های ماهواره ای و ایجاد جامعه شبکه ای و گسترش شبکه های اطلاعاتی؛ فاصله ها را حذف، امکان برقراری ارتباطات لحظه ای را فراهم ساخته است.   

  گسترش شتابان فضای مجازی در سال های اخیر چه  الزامات و وظایف جدیدی را متوجه انجمن های علمی و از جمله انجمن علوم سیاسی و جامعه علوم سیاسی کشور می نماید؟

گزارشی از همایش ملی فضای مجازی و سیاست‌

 همایش ملی فضای مجازی و سیاست

منبع: همشهری آنلاین، جمعه 13 آبان 1390دکتر حمید رضا ضیایی پرور  

کنفرانس ملی فضای مجازی و سیاست با حضور 25‌‌ استاد برجسته ارتباطات و علوم سیاسی و 200 کارشناس این حوزه، روز پنجشنبه در تالار استاد شهریار دانشگاه آزاد اسلامی تبریز برگزار شد.  

به گزارش خبرنگار همشهری در این کنفرانس یکروزه که به همت انجمن علوم سیاسی ایران و گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد تبریز برگزار شده بود،‌ استادانی همچون دکتر مهدی محسنیان‌راد، دکتر محمود سریع‌القلم، دکتر سیدحسین سیف‌زاده، دکتر احمد نقیب‌زاده، دکتر قاسم افتخاری و دکتر محسن مدیر شانه‌چی سخنرانی کردند.  

در نخستین پانل تخصصی این کنفرانس، دبیر علمی این کنفرانس اظهار داشت: 170مقاله به دبیرخانه کنفرانس واصل شده که 25‌عنوان از آنها به‌صورت شفاهی ارائه می‌شود.