مشارکت انتخاباتی اقوام در ایران در پرتو سیاست رسانه ملی
دوشنبه, ۲۲ خرداد ۱۳۹۱، ۰۳:۴۰ ب.ظ
در نشست تخصصی رفتار انتخاباتی
اقوام در ایران که در مرکز تحقیقات صدا و سیما
برگزار شد، مجتبی مقصودی ضمن
تشریح رفتار انتخاباتی اقوام در ایران بیان کرد: تداوم و تناوب قدرت در قالب مبارزات
انتخاباتی در جوامع در حال گذار به دموکراسی از حساسیت و ظرافت بیشتری برخوردار است. وی در ادامه به وعدههای انتخاباتی
نامزدها و رسانههای ارتباط جمعی اشاره کرد و افزود: رسانههای ارتباط جمعی یکی از
ابزارهای انعکاس وعدههای انتخاباتی نامزدها هستند. نخبگان سیاسی بر اساس نویدهایی
که به رأیدهندگان خود میدهند، انتخاب میشوند، وظیفه مطبوعات
و وسایل ارتباط جمعی نیز برخورد فعالانه و منتقدانه با وعدههای انتخاباتی است.مقصودی با بیان این که جایگاه
اقوام در مبارزات انتخاباتی در جوامع در حال توسعه با تکیه بر قومیت شکل می گیرد، خاطرنشان
کرد: در جوامع در حال توسعه به دلیل نبود نهادهای مدنی جدید و تشکلهای واقعی حزبی
که مبتنی بر پایگاه طبقاتی و منافع و اهداف مشترک سیاسی و اقتصادی باشند و سنتهای
ماندگار دموکراسی پارلمانی را شکل بخشند، یارگیری احزاب سیاسی و برنامههای انتخاباتی
با تکیه بر شکافهای اجتماعی، قومی ـ مذهبی و روابط مرکز ـ پیرامون صورت میپذیرد.
در جوامع در حال توسعه احزاب
به جای تکیه بر طبقه اجتماعی که تکیهگاه فعالیتهای حزبی و انتخاباتی در جوامع صنعتی
محسوب میشود، از الگوی هویت اجتماعی و ویژگیهای قومی که از طریق آن نفوذ ویژهای
بر گزینش رأیدهندگان و حمایت حزبی در جوامع ماقبل سرمایهداری و در جوامع در حال گذار
به دموکراسی خواهند داشت، بهره میجویند. در چنین فضایی، بسیج قومی با تکیه بر موضوعات
خاصگرایانه و گروهگرایانه، دستمایه احزاب، گروه ها و نخبگان قومی و غیرقومی است و
میتواند دو جهت متفاوت را بپیماید.
مقصودی مهم ترین ابزار بسیج قومی
را مطبوعات و وسایل ارتباط جمعی دانست و گفت: نقش رسانه ها در تهییج، ترغیب، توجیه
و بازدارندگی را نمی توان انکار کرد. رسانه ها در پیکارهای غیرقانونی (در بروزکردن
خشونت های قومی) و در پیکارهای قانونی (مبارزات انتخاباتی) نقش بسزایی دارند. گاه تحرک
قومی از هم گسیختگی اجتماعی و ملی را رقم میزند. چنانچه مهار بحران با تمهیدات دقیق
و درازمدت سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی توأم نباشد، آتش زیر خاکستر باقی خواهد
ماند. همچنین گاه تحرکات قومی در قالب
مبارزات انتخاباتی و پیکارهای قانونی محمل برآورده شدن تقاضاهای قومی در جوامع در حال
توسعه میشود. در این گونه فعالیتها، مشارکت گروههای قومی در مقابل سهمخواهی، دو
روی مسئله شرکت این گروهها در مبارزات انتخاباتی است...
مقصودی معتقد است: رسانه ملی
به ویژه تلویزیون مهم ترین ابزار بسیج ملی و زمینه سازترین نگرش اجتماعی ـ فرهنگی و
تعیین کننده سمت و سوی آرای انتخاباتی است که البته میزان تأثیرگذاری آن نیز بسته به
میزان وجود اعتماد رسانهای است. وی در پایان به وظیفهی رسانه
ملی در مبارزات انتخاباتی اشاره کرد و افزود: از وظایف رسانه ملی اجتناب از قومیسازی انتخابات و جانبداری قومی است. چنانچه احتراز
و احتیاط در تعامل رسانهیی نسبت به نخبگان و جریانات قومی و همچنین بهرهگیری از ارزشهای
فراگیر ملی در ترغیب و تهیجهای انتخاباتی و اجتناب از بهرهگیری از نمادهای قومی برای
کسب آراء از وظایف رسانه ملی در مبارزات انتخاباتی است.
به گزارش ایسنا، در پایان این
نشست جلسهی پرسش و پاسخ برگزار شد.جهت اطلاع از متن کامل تر این سخنرانی ر. ک به:
خبرگزاری دانشجویان ایران ( ایسنا ) کد خبر: 91031006739 ، دوشنبه ۱۵ خرداد ۱۳۹۱ / Jun 04
2012
استاد گرامی پرسش بنده از جنابعالی آن است که اگر بپذیریم که ناسیونالیسم بر پایه ی تعلق ارزش های فرهنگی و تاریخی استوار است و این دولت ها هستند که وظیفه صیانت از این ارزش های ملی را بر عهده دارند، آیا چنین تلاشی در ایران صورت می گیرد و یا در سایه ارزش های مذهبی مورد بی مهری واقع می شود؟ آیا فکر نمی کنید برجسته کردن نمادهای قومی از سوی گروه های قومی شاید نتیجه ی عدم توجه لازم به ارزش ها و دستاوردهای ملی از سوی مسئولان باشد؟ آیا این بحث ها باید همچنان در حد سخنرانی در همایش ها و نشست ها باقی بماند؟