قدر شناسی ملی و تقویت حافظه اجتماعی – ملی
نامگذاری خیابانی به نام دکتر محمد امین قانعی راد
یادداشتی از
دکتر مجتبی مقصودی رئیس هیئت مدیره انجمن علمی مطالعات صلح ایران
اگر بپذیریم که جوامع و ملت ها در گذر زمان دچار ضعف حافظه می شوند. حتی بزرگترین رویدادها را فراموش می‌کنند و خود نیز فراموش می‌شوند؛ لذا یادآوری‌ها و در معرض دید قرار دادن‌ها نه تنها می‌تواند این “سرمایه های ملی و تاریخی” را حفظ و “هویت ملی” را برجسته سازد؛ بلکه می تواند این نقصان را کاهش دهد و بلای فراموشی را از ما دور بسازد و به فرزندان و نسل های حال و آینده نیز داشته‌ها، انباشته‌ها و سرمایه‌های تاریخی و ملی را بازنمایی نموده و در بطن خویش حاوی آموزش‌های اخلاقی از جمله درس قدرشناسی باشد. یک از انواع یادآورها و تقویت کننده حافظه جمعی و تاریخی و ملی بهره گیری از ظرفیت نامگذاری خیابان‌ها، مراکز مهم، اماکن، بناها و مناطق است. این نام گذاری علاوه بر “قدر شناسی ملی” و “تقویت حافظه اجتماعی”؛ بیانگر “جهت گیری ملی” است. این نامگذاری‌ها بد یا خوب، سمت و سوی ملی، چشم انداز و آمال و آرزوهای اجتماعی و ملی را نشان می‌دهد و تا حدودی بیانگر فقر و غنا، داشته‌ها و نداشته‌ها و انبان خالی و پر ما است.
چه گونه‌هایی از نامگذاری خیابان ها، مراکز مهم، اماکن، بناها و مناطق وجود دارد و از چه انواع و گونه شناسی برخوردار است. به عبارت دیگر سیاستگذاری حاکم بر انتخاب این اسامی چیست و وجه غالب آن چیست و در گذر زمان چه تغییراتی یافته است و در بررسی رئال و عینی در یکصد ساله اخیر این نامگذاری از چه تبار، فلسفه‌ای برخوردار بوده و از چه اصولی تبعیت کرده است. از نامگذاری به نام شخصیت‌های دینی تا نام سیاستمداران قدیم و جدید، ملی و مذهبی، تا وقایع و رویدادهای تاریخی نظیر هفتم تیر، سوم اسفند، ۱۸ شهریور، یا اهداف و آرزوهایی چون آزادی، انقلاب، جهاد و….. بیانگر بن مایه های ملی و هدف گذاری ملی است و خود بررسی و ظرفیت آسیب شناسی این نامگذاری‌ها را دارد.
این حرکت شورای شهر را باید به فال نیک گرفت. در اینجا جا دارد از شورای شهر، به ویژه کمیسیون اجتماعی- فرهنگی شورای شهر تهران و عضو فرهیخته این کمیسیون و شورا جناب آقای دکتر محمد جواد حق شناس به ویژه به خاطر گونه‌ای فاخر و درخور تقدیر از توجه به بزرگان جامعه علمی کشور، تشکر کنیم .
محمد امین قانعی راد که بود؟ خدماتش به جامعه علمی و رشته جامعه شناسی چه و نقش او درشناسایی آسیب شناسی اجتماعی و ملی چه بود؟
در زمانه و جامعه‌ای که بعضا دغدغه نام و نان موجبات روزمرگی است، ارزش کار او چه بود؟
محمد امین قانعی راد بخشی از حافظه‌ی ادبیات صلح ایران است. زندگی علمی، مشارکت مدنی، نهاد سازی، بها دادن به کار جمعی، مدارا گری و همدلی، کنشگری مدنی وی نمادی از صلح سازی بود.
دکتر قانعی راد معلم صلح و دوستی است. حافظه شخصی، حرفه‌ای ، صنفی، علمی، اجتماعی و ملی ما هرگز محمد امین قانعی راد را فراموش نخواهد کرد.
نامگذاری این خیابان کوچک بیانگر رویش مجدد امید و قدر شناسی از بزرگمرد صلح و مدارا دکتر محمد امین قانعی راد است.
ما، هیئت مدیره و اعضاء انجمن علمی مطالعات صلح ایران ضمن بزرگداشت یاد و خاطره استاد قانعی راد راه این معلم صلح و دوستی را ادامه خواهیم داد و همه تلاش خود را مصروف تولید و گسترش ادبیات صلح خواهیم کرد.
