دکتر مجتبی مقصودی

دانشیار رشته علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی


دانشیار رشته علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

طبقه بندی موضوعی
بایگانی
آخرین نظرات

۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «انقلاب» ثبت شده است

۰۴
مهر

مفهوم شناسی تغییرات اجتماعی و سیاسی

 

مبانی انقلاب ها و جنبش های اجتماعی

مجتبی مقصودی

 

به اهتمام: باشگاه اندیشه

18 شهریور 1402

 

طرح مساله:

تغییر و تحول و دگرگونی جزء تجزیه ناپذیر حیات انسان ها و جوامع محسوب می شود؛ چنان که به گفتهٔ هراکلیت یا هراکلیتوس از فیلسوفان پیشاسقراطی یونان باستان: «نمی‌توان در یک رودخانه دو بار پا گذاشت، چرا که هنگامی که برای بار دوم از آن عبور می‌کنیم، دیگر نه آن رودخانه رودخانه قبلی است و نه تو آن آدم قبلی.» درنظر او، آنچه یگانه و پایدار می‌نماید، در واقع تغییر و تحول است.

این تغییر و تحول هم راستا با تأثیر و تأثرها در دنیای کنونی از شتاب،گستردگی وفراگیری بیشتری برخوردار شده است تا جایی که یک از مباحث کلیدی در حوزه علوم اجتماعی موضوع تغییرات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی است و بحث "انقلاب ها و جنبش های اجتماعی"  از جمله بحث های کانونی و کلید فهم تغییرات اجتماعی است.

سرفصل های جلسه

 معنایی و مفهومی

منابع و مراجع مهم

در اهمیت نامگذاری دقیق و مناسب رویدادهای سیاسی و اجتماعی

انواع طبقه بندی

ابعاد پژوهشی جنبش های اجتماعی

بررسی زمینه های ذهنی و عینی انقلابات

شباهت ها و تفاوت های انقلابات و جنبش های اجتماعی

جنبش های اجتماعی از دیدگاه آلن تورن جامعه شناس فرانسوی و چارلز تیلی جامعه شناس آمریکایی(جامعه شناسی تاریخی) و ...

کارکردهای جنبش های اجتماعی

تاکتیک های مبارزاتی جنبش ها

سنخ شناسی جنبش های اجتماعی

پیشینه تاریخی جنبش های اجتماعی در ایران و جهان

بررسی جنبش های اجتماعی در سایه مطالعات بین رشته ای و چند رشته ای

 

  • مجتبی مقصودی
۱۶
بهمن

مصاحبه با خبرگزاری آنا

رئیس هیئت مدیره انجمن علمی مطالعات صلیح ایران عنوان کرد:نخستین اصل پیشرفت انقلاب پایبندی به قانون اساسی است. 

 مدیرگروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی ارتقای کرامت انسانی را مهم‌ترین مطالبه مردم در بهمن 57 دانست و بر لزوم پایبندی به قانون به عنوان الزام پیشرفت کشور تأکید کرد.

مجتبی مقصودی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری آنا به تحلیل انقلاب اسلامی، اهداف، شرایط فعلی و چشم‌انداز آن پرداخت و اظهار کرد: «مهمترین مطالبه مردم ایران در بهمن 57 ارتقای شأنیت، جایگاه و کرامت انسانی و نخستین هدف انقلاب اسلامی رفع و نفی تبعیض در همه ابعاد، سطوح و زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بود.»

مقصودی با بیان دستاوردهای بررسی انقلاب اسلامی از منظر جامعه شناسی سیاسی و بویژه جامعه شناسی تاریخی گفت: «آزادی و رهایی از استبداد یکی از دغدغه‌های مهم مردم بود که از انقلاب مشروطه وجود داشت. بهمن 1357 مردم مطالبه دو نوع آزادی داشتند. نوع اول آزادی در عرصه داخلی و آزادی‌ بیان، آزادی اجتماعی و ... بود. نوع دوم نیز آزادی از سلطه و دخالت بیگانگان بود. زیرا جامعه ما جامعه سلطه پذیری نبوده و نیست؛ در مجموع این دغدغه‌ها و مطالبات مردم ایران را به سمت انقلاب سوق داد.»

ایجاد فضای گفت‌وگو و مباحثه در جامعه از سوی دانشگاهیان:

دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی در پاسخ به پرسشی درباره نقش دانشگاهیان در مقطع فعلی افزود: «در هر جامعه‌ای نخبگان فکری و دانشگاهی در مرتبه اهمیت بالایی قرار دارند. منظور از نقش دانشگاهیان، ایفای نقش خرد نقاد در جامعه است که خارج از مناسبات قدرت و جناح‌بندی‌های رایج، به نقد قدرت، مسئولان، سیاست، اقتصاد، فرهنگ و ... می‌پردازد؛ بنابراین مهمترین نقش دانشگاهیان ابتدا ایجاد فضای گفت‌وگو و مباحثه در جامعه است و در مرحله بعد آسیب شناسی و نقد تصمیمات و سیاست‌هایی که در عرصه عمومی اخذ می‌شود.»

وی خاطرنشان کرد: «نقش دیگر دانشگاهیان می‌تواند کمک به مصالحه فکری و فرهنگی جامعه باشد. کمک به اینکه نیروها و جناح‌های مختلف با علایق و سلایق مختلف و با حفظ رویکرد علمی و منطقی خود به تبادل نظر بپردازند و حول محور منافع ملی و پیشرفت و توسعه کشور مصالحه و اجماع کنند؛ جامعه دانشگاهی با توجه به جایگاه و شأنیتی که دارد می‌تواند گفت‌وگوهای درون رشته‌ای، بین رشته‌ای و نیز گفت‌وگو با کنشگران اجتماعی و سیاسی را در جامعه نهادینه کند که متأسفانه در سال‌های اخیر فضای عمومی کشور از فضای گفت‌وگو دور شده است.» باید تحولات و بهبودهایی در ابعاد مختلف کشور صورت بگیرد.

مدیرگروه علوم سیاسی واحد تهران مرکزی، پایبندی به قانون را مهم‌ترین الزام حفظ و پیشرفت انقلاب اسلامی دانست و بیان کرد: «انقلاب اسلامی به طور کلی با هزینه‌های بسیاری به دست آمده است و اکنون باید تحولات و بهبودهایی در ابعاد مختلف کشور صورت بگیرد. به نظر بنده نخستین اصل پیشرفت انقلاب پایبندی به قانون است. همه مسئولان و مقامات باید به قانون پایبند باشند. گاهی مشاهده می‌شود مردم نسبت به برخی مسئولان التزام بیشتری به قانون دارند. همه باید در برابر قانون مسئولیت پذیر و پاسخگو باشند؛ به نظر بنده مردم پایبندی بیشتری به قانون دارند و اگر قانون را رعایت نکنند جریمه می‌شوند، اما آیا مسئولان نیز جریمه می‌شوند؟ پس نهادهای نظارتی باید فعال‌تر عمل کنند.»

استاد علوم سیاسی اظهار کرد: «ما پس از چهل سال به تصویب قانون حقوق شهروندی رسیدیم. در حالی که همین قانون اساسی می‌تواند تضمین کننده حقوق شهروندی باشد. برای مثال چرا حقوق اقتصادی و اجتماعی محرومان در برخی مناطق مرزی رعایت نمی‌شود؟ در حالی که نظام ما می‌تواند این مسائل را حل کند، نباید آن را به مشکلات و معضلاتی بزرگ تبدیل کرد. ما نباید اجازه بدهیم احساس محرومیت نسبی در بخشی از مردم کشور به وجود بیاید.»  وضعیت اقتصادی کشور مناسب نیست و باید بهبود پیدا کند مقصودی گفت: «چه از منظر تاریخی، چه از منظر یک انسان ایرانی و چه از منظر انسان مسلمان و با توجه به الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت باید بگویم که وضعیت اقتصادی کشور مناسب نیست و باید بهبود پیدا کند؛ روابط بین‌المللی ما باید فعال‌تر و پویاتر باشد و ما می‌توانیم با حدود 98 درصد کشورهای جهان ارتباط مناسب داشته باشیم. حتی بنده معتقدم ما می‌توانیم مسائل خود با برخی همسایگان را حل و فصل کنیم که می‌تواند به بهبود شرایط اقتصادی کشور کمک کند.»

وی افزود: «متأسفانه در برخی حوزه‌ها هنوز سیاست‌های مشخص و ثابتی در کشور پیگیری نمی‌شود. برای مثال در حوزه اقتصادی و نظام بانکداری و سود بانک‌ها بالاخره باید تصمیمات قاطع و البته علمی گرفت و یک بار برای همیشه این معضلات را حل کرد؛ در نظام آموزشی نیز این مشکل وجود دارد و ما تکلیف خود با نظام آموزشی را نمی‌دانیم و به طور پیوسته شیوه‌ها در این زمینه تغییر می‌کند.» پژوهشگر حوزه علوم سیاسی ناکارآمدی در برخی از سازمان‌ها و نهادها را غیرموجه دانست و تأکید کرد: «چرا باید یک برف این همه مشکل برای شهروندان به وجود بیاورد؟ یا چرا باید کشور سال‌ها با بحران محیط زیستی مواجه باشد؟ بنابراین باید سازمان‌ها، نهادها و مسئولان بر کارآمدی خود بیفزایند.»

گفت‌وگو از فرهاد وفایی فرد

منبع خبر: خبرگزاری آناhttp://ana.ir/news/341979

  • مجتبی مقصودی